به گزارش خیمه مگ،حسن عبدیپور، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن و دبیر علمی کنگره جهانی علامه بهابادی یزدی، در گفتوگویی با اشاره به انتخاب این شخصیت بهعنوان محور اصلی کنگره، گفت: انتخاب علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی برای بررسی در سطح بینالملل، برگرفته از معرفی و تأکید مقام معظم رهبری است.
وی ادامه داد: ایشان با همه اشتغالاتی که دارند، به دلیل دغدغه تمدن اسلامی در سفری که به یزد داشتند، در جمع فضلای این شهر به عالمان برجستهای همچون مرحوم آیتالله سیدمحمدکاظم طباطبایی و مرحوم شیخ اشاره کردند و در ادامه افزودند که شخصیت مهم دیگری از این دیار وجود دارد که آن استاد ملاعبدالله بهابادی یزدی است.
شخصیت جامع و حکمرانی در تراز تمدن اسلامی
وی با اشاره به ویژگیهای منحصر به فرد این عالم گفت: نکته مهمی که ایشان را از دیگر بزرگان متمایز میکند، امتداد سیاسی،اجتماعی و قبول مسئولیتهای اجرایی در زمان صفویان است. او از سوی شاه طهماسب بهعنوان متولی و حاکم نجف تعیین شد و سالها در این جایگاه بهعنوان (استاندار و همهکاره نجف) به ایفای نقش پرداخت.
وی اضافه کرد: این کشف مقام معظم رهبری در شناخت چهرههای تمدنی و در تراز انقلاب اسلامی، نشان از دقت و نقطهزنی معظمله در انتخاب چهرههایی دارد که سوخت تمدنی و توان حکمرانی دارند.
علامهای در عمل، نه صرفاً در نظر
این استاد دانشگاه تأکید کرد: حوزههای علمیه امروز نیازمند شخصیتهای جامعنگر هستند نه صرفاً تخصصی؛ ملاعبدالله در نظر نماند، بلکه وارد عرصه عمل شد.
عبدیپور افزود: امروز حوزههای علمیه با کمبود علامههای جامعنگر روبهرو هستند؛ افراد بسیاری در رشتههای تخصصی تربیت میشوند اما آنچه اهمیت دارد، جامعیت است.
وی خاطر نشان کرد: علامه بهابادی تنها در حوزه نظر باقی نماند، بلکه وارد عرصه عمل شد و این همان مسیر و وظیفه ما در دانشگاه و حوزه است که معارف را به برنامه و سیستمهای اجرایی در جامعه تبدیل کنیم.
پیوند علوم انسانی با تولید ملی
وی تصریح کرد: امروزه شاهد آن هستیم که دولت و مراکز تولید، اقتصاد را با صنعت پیوند دادهاند؛ اما علوم انسانی ما همچنان در حاشیه است. ما باید این گسست را از میان برداریم و تولیدات علوم انسانی را به مسائل کاربردی پیوند دهیم؛ علامه بهابادی از جمله شخصیتهایی است که در عین داشتن فقه، فلسفه، تفسیر و کلام، به عرصه سیاسی اجتماعی ورود کرد.
دبیر علمی کنگره تأکید کرد: امروز نیازمند زبانی تمدنی هستیم که از مکتب اهلبیت برخیزد و عقلانیت و سیاست را با دین پیوند دهد.
وی با اشاره به ضرورت تولید گفتمان تمدنی گفت: ما باید بتوانیم گفتمان شیعی را از مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) استخراج کرده و با زبان علمی تبیین کنیم. امروز فرصتی طلایی برای معرفی عقلانیت و اعتدال شیعی به دنیا فراهم شده است؛ همانطور که علامه بهابادی میان دین، سیاست و عقلانیت پیوند ایجاد کرد، ما نیز باید چنین الگویی را دنبال کنیم.
تثبیت حوزه نجف و دیپلماسی سیاسی شیعی
وی درباره نقش این عالم در حفظ استقلال حوزه نجف گفت: در قرن نهم، حوزه نجف دچار رکود بود اما علامه بهابادی با همکاری مقدس اردبیلی ، نهتنها حوزه را احیا کرد، بلکه از درگیر شدن در نزاعهای سیاسی صفوی و عثمانی دور نگه داشت. این دیپلماسی سیاسی، او را به چهرهای ماندگار در تاریخ تشیع تبدیل کرد.
وی تأکید کرد: قرن دهم هجری در ایران، عصر طلایی حکمرانی صفویه بود که فقها و حکما با امرا پیوند داشتند و شریعت، سیاست و علم در هم آمیخته بودند. برخلاف اروپا که در این مقطع سکولاریسم را تجربه میکرد، ما در ایران شاهد تکوین نخستین حاکمیت رسمی با هویت کاملاً ایرانی و شیعی بودیم.
مقابله با تحریفات و بازخوانی تاریخ تمدنی
وی با انتقاد از روایتهای مغرضانه برخی رسانهها افزود: آنچه امروز به عنوان (شیعه صفوی) از سوی شبکههای معاند مطرح میشود، یک دروغ بزرگ است. تجربه ولایت فقیه و مسئولیت علما در آن دوره، حاصل تلاشهای بزرگان همچون محقق کرکی، ملاعبدالله و دیگران است که ولایت فقیه را نه به عنوان یک محصول جدید جمهوری اسلامی، بلکه به عنوان استمرار سنتهای دینی در عمل اجرا کردند.
وی با اشاره به تلاشهای صورتگرفته برای احیای آثار این علامه بزرگ گفت: ما با دشواری فراوان، نسخههای خطی را شناسایی و گردآوری کردیم. آثار این عالم برای اولینبار پس از چهار قرن، در قالب مجموعهای مکتوب و پژوهشی احیا میشود.
وی با بیان اینکه سال آینده کنگره جهانی علامه بهابادی یزدی برگزار خواهد شد به برگزاری پیش نشست های دیگر این کنگره در سایر کشورهای اسلامی اشاره کرد و تصریح کرد: این کنگره نهتنها ملی، بلکه ظرفیت منطقهای و بینالمللی دارد؛ بستههایی برای معرفی اندیشههای علامه بهابادی به زبانهای مختلف آماده خواهد شد تا جایگاه این شخصیت بهویژه در حکمرانی، تأمین حقوق اقلیتهای مذهبی و مدیریت عادلانه شناسانده شود.