منشأ وجود و ازدیاد «عواطف انسانی» در فرد و اجتماع، ایمان به خدا و مبانی دینی است؛ زیرا اسلام می گوید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» (۲) این جمله باعث جوشش عاطفه می شود و هنگامی که قرآن مجید خطاب به فرزندان می فرماید: «فَلاَ تَقُلْ لَّهُما اُفٍّ» (۳) به پدر و مادرتان کمتر از گل نگویید، شکوفه های عاطفه می شکفد.
استثناء مسأله اصلاح ذات البین از نکوهش و نجوا از یک سو و قرار گرفتن اصلاح در کنار صدقه و معروف از سوی دیگر، و وعده پاداش عظیم برای آنان از سوی سوم، همگی گواه بر اهمیت این کار است.
یکی از دلایل مهمّی که قرآن مجید در هر مورد و در هر مناسبت از انبیای الهی سخن می گوید و پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و مسلمانان را دستور می دهد که به یاد آنها و تاریخ و زندگانی شان باشند، همین است که از آنان الگو بگیرند و راه موفّقیّت و نجات را در تاریخ زندگی آنها بجویند.