کتاب «المعتبر فی التفسیر بالاثر» شامل جدیدترین تفسیر روایی قرآن کریم نوشته نورالدین ابولحیه اندیشمند قرآن‌شناس الجزایری به‌تازگی در قالب ۴ جلد منتشر شده است.

در راستای دیپلماسی قرآنی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در الجزایر و به دنبال انتشار ۱۹ جلد تفسیر «التنزیل و التأویل» موضوع بررسی تفاسیر روایی قرآن به عنوان مدخلی بر طرح کلی دوره تفسیری تقریبی و موضوعی قرآن مطرح و نظر به گستردگی بحث و لزوم نگاهی جامع، تقریبی و نقادانه به تفاسیر روایی، تألیف کتابی مستقل در این موضوع مورد نظر قرار گرفت و این نمایندگی فرهنگی با همکاری اندیشمند بزرگ الجزایری «نورالدین ابولحیه» آن را در دستور کار قرار داد.

تفسیر «المعتبر فی التفسیر بالاثر» جدیدترین تفسیر روایی قرآن کریم است که در کشور مسلمان الجزایر تألیف و به بازار اندیشه‌های قرآنی عرضه می‌شود. در این تفسیر روایی، احادیث منقول از پیامبر اکرم (ص) و خاندان پاکش از منابع شیعه و سنی در یک عنوان کتاب گردآوری شده است.

نورالدین ابولحیه، اندیشمند قرآن‌شناس الجزایری تلاش کرده است فهم اولیه علمای مسلمان صدر اسلام را که به زمان وحی نزدیک بوده‌اند، پایه بررسی‌های تفسیری خود قرار دهد و با مراجعه به روایات معتبر نقل شده از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اهل بیت (ع)، آن را در قالبی روزآمد متناسب با فضای علمی و فرهنگی عصر حاضر عرضه کند.

مؤلف این اثر ارزشمند در تلاش خود کوشیده دامن کتاب خداوند را از روایات اسرائیلی و میراث یهود که آلوده به خرافات و مطالب غیر علمی و غیر قابل باور است، مبرا ساخته با ذکر ادله قرآنی و منطقی به نقد آن‌ها بپردازد.

حاصل کار، تفسیری روایی، علمی و تقریبی است که به صورت ترتیبی نگارش یافته و آیات قرآنی را به صورت موضوعی بررسی می‌کند. او در این تألیف از سایر روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین علیهم السلام هم که در موضوع با آیات مشترک است ولی به عنوان تفسیر قرآن وارد نشده است، یاری می‌گیرد تا تألیفی جامع در تفسیر قرآن ارائه کند.

نقد داستان‌های خرافی و تفاسیر غیر عقلانی

اولین جلد تفسیر روایی «المعتبر فی التفسیر بالاثر» توسط دار الانوار للنشر و التوزیع در ۶۱۷ صفحه با همکاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در الجزایر و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه باتنه الجزایر در فضای مجازی انتشار یافت. جلد اول این تفسیر شامل آیات سوره حمد و یکصد و بیست آیه از سوره بقره می‌شود.

با قلم پژوهشگر اسلامی الجزایر «نورالدین ابولحیه»، جلد دوم تفسیر روایی «المعتبر فی التفسیر بالاثر» در ۶۳۵ صفحه از سوی انتشارات دار الانوار للنشر و التوزیع به صورت مجازی منتشر شد.

این مجلد از کتاب از آیه ۱۲۰ سوره بقره آغاز و تا آیه ۲۲۱ همین سوره ادامه می‌یابد. در این تفسیر، علاوه بر ائمه (ع) روایات وارده در تفسیر آیات قرآنی در منابع شیعه و سنی اقوال و آرای مفسران اولیه قرآن مطرح و برخی از روایات وارد شده مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد.

سومین مجلد تفسیر روایی «المعتبر فی التفسیر بالاثر» در ۶۲۱ صفحه از سوی دار الانوار للنشر و التوزیع در الجزایر منتشر شد. در این تفسیر تقریبی، روایات وارده از سوی ائمه معصومین علیهم السلام در کنار روایات سایر مذاهب به اضافه اقوال مفسران قرآن در عصر اول اسلام بررسی و مورد نقد قرار گرفته است.

مؤلف علاوه بر روایاتی که به طور مستقیم در تفسیر آیات قرآنی وارد شده است، سایر روایات هم موضوع با آیات شریفه قرآن را در متن کتاب وارد ساخته و تلاش کرده با دیدگاهی علمی و منطقی، داستان‌های خرافی و تفاسیر غیر عقلانی که توسط اسرائیلیات وارد منابع اسلامی شده است را مورد نقد قرار داده و به عنوان تفاسیر مردود از ساحت کتاب آسمانی قرآن دور سازد.

پیش‌بینی انتشار ۲۰ جلدی تفسیر «المعتبر فی التفسیر بالاثر»

در این تفسیر که پیش‌بینی می‌شود که تعداد مجلدات آن به ۲۰ جلد بالغ شود، به صورت ترتیبی آیات و سوره‌های قرآنی مورد مطالعه قرار گرفته و در سومین جلد آن مفسر اندیشمند از آیه ۲۲۳ تا پایان سوره بقره و نیز ابتدای سوره آل عمران تا آیه ۳۱ این سوره را مورد بررسی و تفسیر قرار داده است.

جلد چهارم از تفسیر «المعتبر فی التفسیر بالاثر» در ۶۳۵ صفحه از سوی دار الانوار للنشر و التوزیع در فضای مجازی انتشار یافته و از آیه ۳۳ سوره مبارکه آل عمران تا پایان آن را مورد بررسی و تفسیر قرار داده است.

همچنین، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در الجزایر در انجام این اثر با پروفسور ابولحیه همکاری دارد.