به گزارش خیمه مگ، کتاب «مغناطیس حسین علیه‌السلام با تحلیلی بر بزرگترین اجتماع تاریخ بشر در اربعین براساس دکترین ولایت» ۲۳ شهریورماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور در قم و در پژوهشکده باقرالعلوم(ع) رونمایی شد.

حجت‌الاسلام قمی در این نشست در سخنانی با بیان اینکه این نقد نسبت به ما از سوی نویسندگان آثار که معتقدند باید جلسه نقد و بررسی گذاشته می‌شد و نشده است سخن درستی است و باید برای آن تدبیری بیاندیشیم، گفت: همه باید نسبت به نعمت اربعین و فرصت بزرگ الهی که ۲۵ سال قبل آن را نداشتیم قدردان باشیم و با سخاوت از کنار آن عبور نکنیم.

وی با بیان اینکه ما صرفاً از یک اجتماع بزرگ یعنی اربعین سخن نمی‌گوییم، زیرا اجتماعات بزرگتری هم در دنیا وجود دارد، افزود: قصه اربعین فقط یک شور عاشقانه جمعی نیست؛ قصه فوران یک مجموعه عواطف بعد از هزار سال نیست که مجال تجلی پیدا کرده باشد. قصه رسوم و مناسک و شعائر و معنویت‌گرایی، جذابیت خدمت بی‌منت و حتی علامت مؤمن هم نیست البته به تعبیر برخی، دست خدا در پشت پدیده اربعین است.

قمی با بیان اینکه من به اربعین از زاویه دیگری می‌نگرم و آن توسعه جغرافیایی این پدیده است، تصریح کرد: بنده معتقدم باید بهره از اربعین را افزونتر کنیم، الان مواکب زیادی داریم که برخی دوهزار کلیومتر با کربلا فاصله دارند؛ مقام معظم رهبری برای سومین سال در سخنانشان بر بحث جاماندگان صحه گذاردند، بنابراین وقتی قصد داریم در مورد اربعین سخن بگوییم باید به این پدیده‌ها هم توجه داشته باشیم.

برپایی مراسم جاماندگان در ۶۰۰ شهر و ۶هزار روستا

رئیس سازمان تببلیغات اسلامی اضافه کرد: آماری که ما گرفتیم مراسم رسمی جاماندگان اربعین در بالای ۶۰۰ شهر اتفاق افتاد و بالای ۵ هزار کیلومتر مسیر پیاده‌روی طی شده است؛ ۸۵۰۰ موکب از قبل ثبت شده هم در این مسیرها به خدمت پرداخته‌اند و مراسم در بیش از شش هزار روستا رخ داده است و عمدتاً منتهی به امامزادگان بوده است؛ این آمار براساس حداقل‌های ارائه شده از سوی نهادها است و قطعا بیش از این‌ها بوده است. 

قمی افزود: چقدر در همدان و شهرهای بین راهی موکب وجود دارد که نشان می‌دهد این مسیر رو به توسعه است و این توسعه‌بخشی باید جزء مداقه‌های نظری قرار بگیرد و در ذیل این پدیده بحث شود زیرا همین فرهنگ خدمت بی‌منت می‌تواند توسعه جغرافیایی و زمانی داشته باشد؛ الان در برخی کشورهای آفریقایی راهپیمایی بزرگ جاماندگان رخ می‌دهد و محور هم باید بحث ولایت باشد لذا نباید از این بعد هم غفلت داشته باشیم.

وی تاکید کرد: باید همین جهات که حتی شاید پیرامونی و حاشیه‌ای به نظر برسد مورد تامل و مداقه قرار بگیرد زیرا این اراده الهی است که در اربعین جاری است و به تعبیر آقا خون سیدالشهدا(ع) در طول تاریخ در حال جوشش است و امروز شاهد این جوشش هستیم و بدانیم این جوشش منحصر به این زمان و مکان هم نیست. 

اربعین پدیده استثنای تمدنی و تاریخی در طول تاریخ بشریت است

همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین عباس عبدالهی؛ مؤلف این اثر در سخنانی ضمن تقدیر از سازمان تبلیغات و پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در نشر این کتاب در مورد ضرورت و هدف تألیف این کتاب، گفت: ما با یک پدیده اعجازگونه در قرن معاصر روبرو هستیم؛ اجتماع ۳۰ میلیون نفری در ابعاد مختلف استثنای اجتماعی، تمدنی و تاریخی است و به خصوص در ده سال اخیر اتفاقاتی که در این حماسه شورانگیز در بین کشورهای مختلف اسلامی رخ می‌دهد قابل مقایسه با هیچ اجتماع بشری در هیچ موضوعی نیست.

عبدالهی بیان کرد: چند سال قبل مقام معظم رهبری در دیدار موکب‌داران فرمودند که میزبان ملت عراق است و اهل فکر و فرهنگ برای تحلیل ابعاد این حماسبه تلاش کنند و فرهنگ زیارت اربعین را توسعه بدهند؛ واقعیت این است که در این سال‌ها، فعالان مردمی و پژوهشگران حوزه و دانشگاه کم‌کاری کرده‌اند و باید این کم‌کاری تاریخی را بپذیرند زیرا به اندازه انگشتان یک دست کتاب در زمینه تحلیل این حماسه عجیب نداریم. این حماسه اگر دقیق تحلیل شود راه برون رفت خیلی از مشکلات کشور و خاورمیانه و جهان اسلام و حتی جهان بشریت است.

مؤلف کتاب مغناطیس حسین(ع) تصریح کرد: به ذهن ما رسید محصولی آماده کنیم که هم تحلیل قرآنی در مورد اربعین ارائه دهد و هم محصولی در دسترس و در توان فهم همه کسانی باشد که از کشور ما و دیگر کشورها در این سفر حضور دارند. اختصار، قلم روان و عامه فهم‌بودن جزء اهداف اصلی تالیف این کتاب بود و اینکه یک چارچوب کلی به مخاطب منتقل شود لذا کتابی تبلیغی ترویجی است تا وعاظ و مدیران گروه‌ها و مادحین و عموم علاقه‌مندان بتوانند به راحتی از آن بهره ببرند.

عبدالهی اضافه کرد: این محصول براساس اندیشه قرآنی رهبری نگاشته شده است؛ فصل اول به پیشینه و تبیین ابعاد شگفت‌انگیز اربعین می‌پردازد؛ فصل دوم فرمایشات رهبری در مور حماسه اربعین و توصیه‌های ایشان و فصل سوم هم نظریه ولایت و تقریر رهبری از اصل ولایت براساس مباحث تفسیری قرآنی ایشان به خصوص در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» مورد توجه بوده است.

این نویسنده گفت: سعی شده است تا حماسه زیارت اربعین به تشابه آن با فرهنگ جامعه مهدوی گره بخورد و نتیجه کتاب این است که اگر بخواهیم رفع موانع ظهور تعجیل شود و چیزی که وعده همه ادیان است یعنی تحقق جامعه ظهور کلید آن توسعه زیارت اربعین است زیرا شباهت زیادی میان این واقعه و عصر جامعه مهدوی وجود دارد. 

مفاهیم اصلی تمدن غربی ضد انسانی و دروغ است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا فلاح شیروانی؛ استاد حوزه علمیه قم هم در سخنانی با بیان اینکه یک نکته هنوز مورد پذیرش ما قرا ر  نگرفته است و آن اینکه جامعه بشری به تعلیمات اهل بیت(ع) نیاز دارد و منتظر آن است، گفت: انقلاب اسلامی باید با این مفاهیم یعنی معارف اهل بیت(ع) با جامعه بشری مرتبط شود و آن را به بشر هدیه کند؛ مفاهیم ضعیف وضد انسانی غربی که صددرصد دروغ است و در عین حال چند قرن بروز تمدنی پیدا کرده است نه تنها در جهت تکریم بشر نیست بلکه قرون متمادی به جای اینکه غذا به بشریت بدهد پفک داده است.

وی تأکید کرد: انصافاً بشر امروز به این دلیل بیچاره شده است و به شدت نیازمند این مفاهیم(معارف اهل بیت«ع») است؛ این انتظار برآورده نشده است لذا باید از مولف این اثر واقعا تشکر کنیم که گامی در این راستا برداشتند.

فلاح شیروانی با بیان اینکه حادثه اربعین واقعا حادثه عظیم و بزرگی است و اگر ما خطایی نکنیم و دشمنان نتوانند کار مؤثری بکنند توسعه خواهد یافت، افزود: کما اینکه از دو دهه قبل به تدریج به این عظمت رسیده است؛ در ابتدا جمعیت چندانی حضور نداشتند و مدت زمان آن محدود بود ولی الان هم جمعیت چند ده میلیونی حضور دارند و مدت زمان آن هم حدود یک ماه است و اگر این دو بعد تقویت شود چون ما برای آینده جهان اندیشه داریم لذا اگراین پدیده رشد کند به سمت ظهور پیش خواهد رفت و انسان کامل لطف کرده و در جمع ما حاضر خواهد شد.

استاد حوزه علمیه گفت: اربعین به دنبال ظهور در حال حرکت است و از ویژگی‌های مکتب اهل بیت(ع) این است که به انسان کرامت و احترام می‌گذارد؛ ما بر سر همه بشریت منت داریم که معارف اهل بیت(ع) به بشر احترام گذاشته است و اجازه نمی‌دهد بشر و انسانیت در بین این همه سبوعیت و گمراهی بشری گم شود.

وی افزود: بحث مهم در اربعین، تغییر مبدأها مانند مبدأ قضاوت و تحلیل است؛ مثلاً در این مسیر کسانی در حال حرکت هستند که فلج‌ هستند و جزء نادرمواردی است که در این سفر بین او و سایر افراد هیچ فرقی نیست یعنی فقط شعور و انسانیت مطرح است و حتی حس ما این است که نسبت به این افراد شرمنده هم هستیم؛ چنین فرهنگی باید توسعه یابد نه مانند افرادی که با نیم‌سوادی اربعین را انکار کردند. 

اربعین و نقش الگویی آن برای مدیریت کشور

همچنین صدیقه رمضانی تمیجانی؛ نویسنده کتاب «از حکمت تا معنویت» در سخنانی با بیان اینکه این کتاب برگرفته از پژوهشی است که از سال ۹۹ انجام شده است و سه سال طول کشیده است تا تدوین شود، گفت: ما در اربعین با پدیده‌ای مواجهیم که می‌توان با تکیه بر آن برای اداره جامعه الگوبرداری کنیم و مشارکت مردم را در عرصه‌های مختلف اجتماعی افزایش دهیم. اربعین الگوی بومی مدیریت است که برگرفته از مغرب زمین هم نیست لذا می‌تواند اثرگذاری بیشتری هم داشته باشد.

وی افزود: از ابعاد مختلف می‌توان به اربعین پرداخت ولی جنبه‌های جمعی این پدیده بارزتر است. بنده همه پژوهش‌های مرتبط را دیدم و به این نتیجه رسیدم که در این آثار بین جمعیت اصلی و مشارکت‌کننده مقطعی و حاشیه‌ای که به پدیده اربعین، هویت نداده و یا از آن هویت نمی‌گیرد تفکیک انجام نشده است ولی بنده این کار را انجام دادم و تلاش کردم تا مقدماتی از نظریه‌پردازی مبتنی بر اندیشه دینی را ایجاد کنم.

رمضانی اضافه کرد: در این اثر تلاش شده است تا مصاحبه‌ها از اقشار مختلف و موکب‌داران انجام شود و لایه‌های آشکار و پنهان و نیمه‌آشکار آن تحلیل شود مثلا در لایه نیمه‌آشکار مسئل مدیریتی مورد بحث قرار گرفته است و اینکه چگونه نیروهای یک موکب جذب شده و در این مدت همکاری می‌کنند.

وی تاکید کرد: ما در اربعین با فضایی آکنده از معنویت روبرو هستیم و همه امور مانند تشنگی کشیدن و سختی راه و ... معنادار می‌شود.تمایز اربعین با پدیده معنویت‌گرایی نوین هم خیلی جای تحقیق دارد زیرا در اینجا لازم نیست برای معنویت گوشه عزلت بنشینیم و حرکات فانتزی داشته باشیم بلکه انسان در همین جریان طبیعی زندگی و آب و غذا خوردن و راه رفتن و خوابیدن، دنبال کسب معنویت است.  

رکن ولایت و مرزبندی با دشمن در اربعین کمرنگ است

در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین سعید صلح میرزایی؛ مدیر تولید محتوای انتشارات انقلاب اسلامی دفتر مقام معظم رهبری در قم، گفت: به برکت خون شهدایی چون سردار سلیمانی، زیرساخت‌هایی ایجاد شد که اگر در کربلا و سامرا و نجف نبود زائران مورد اذیت زیادی قرار می‌گرفتند و این از خدماتی است که شیهد سلیمانی انجام داد و متاسفانه کمتر به آن پرداخته می‌شود.

وی با بیان اینکه ولایت از دید رهبری قواره جامعه اسلامی است، افزود: امام، قلب جامعه ولوی است و در کنار انسجام درونی جامعه ولایی و خط و مرز گذاشتن با جبهه باطل سه رکن جامعه اسلامی است؛ این سه رکن در اربعین وجود دارد از جمله انسجام درونی در این مراسم بسیار مشهود است ولی دو بعد دیگر یعنی محوریت ولی و مرزگذاری با باطل در حرکت اربعین کمرنگ است.

صلح میرزایی ادامه داد: عملاً جنبه ولایت که قلب این حرکت باید باشد، کمرنگ است همچنین مرزگذاری با دشمن هم به پررنگی انسجام درونی مؤمنین نیست البته حرکت‌هایی جسته و گریخته صورت می‌گیرد ولی توافق نانوشته بین مؤمنین وجود دارد تا نسبت به این دو رکن کوتاه بیایند.

وی افزود: دغدغه رهبری این است که این حرکت تا عصر ظهور با مشارکت مردمی رخ دهد و این خط بعد از بیانیه گام دوم در نگاه ایشان مشهودتر است؛ از این رو این حرکت نیازمند رسیدن به الگوهایی است که مردم مشارکت بیشتری داشته باشند.

صلح میرزایی بیان کرد: اربعین الان خیلی محدود به مکان و زمان و فضا است یعنی از عصر روز اربعین موکب‌ها جمع شده و همه چیز به روال سابق برمی‌گردد و یکی از کارهای ما باید این باشد که موکب‌های عمود صفر را توسعه دهیم(کار زیبایی که سپاه در فرودگاه کرده بود).

وی تأکید کرد: در نوشتارهای مرتبط با اربعین باید به سمت توصیه و تجویز هم برویم و معتقدم این بخش باید به کتاب فعلی افزوده شود ضمن اینکه  ترجمه این کتاب به عربی باید در دستور کار قرار بگیرد زیرا مخاطب آن هم عام است.