به گزارش خیمه مگ، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه، در ادامه سلسله جلسات تفسیر به آیات ۱۰ به بعد سوره مبارکه ذاریات پرداخت و گفت: خداوند در آیه دهم فرموده است: قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ؛ کشته شوند دروغ‌گویان، کسانی که در غفلت و جهالت خود غرق شده و از خدا غافل‌اند و اینها می‌پرسند روز قیامت چه زمانی است؟ الَّذِينَ هُمْ فِي غَمْرَةٍ سَاهُونَ ﴿۱۱﴾ يَسْأَلُونَ أَيَّانَ يَوْمُ الدِّينِ ﴿۱۲﴾.

استاد درس خارج حوزه علمیه با بیان اینکه خراصون دنبال تخمین‌زدن زمان قیامت بوده‌اند، اظهار کرد: به همین دلیل خداوند فرموده است که قتل الخراصون؛ اینها دنبال این بودند که بدانند چند ماه و چند سال دیگر قیامت برپا خواهد شد. البته قتل اینجا از منظر علامه به معنای مرگ در برابر زندگی نیست بلکه نوعی طرد و دوری از نجات و سعادت است.

وی اضافه کرد: ایشان فرموده است که اگر برخی قتل را به لعن تفسیر کرده‌اند که شیخ طوسی این کار را کرده است از این باب است وگرنه قُتِلَ به معنای لعن نیست؛ معنای لفظی این دو واژه آن است که مرگ بر تخمین‌زنندگان و البته شیخ طوسی معنا کرده است لعنت بر دروغ‌گویان. پس در لسان علامه، طرد و دوری از رحمت خداوند همان معنای قُتِلَ است.

آیت‌الله هادوی تهرانی با بیان اینکه این خراصون کسانی هستند که در غمره ساهون (در جهل و نادانی فر ورفته‌اند) هستند، گفت: غمره یعنی انسان درون چیزی مانند آب غرق شود؛ در اینجا تشبیه معقول به محسوس صورت گرفته است یعنی گویا جهالت و نادانی و ظلمت و گمراهی اینها مانند دریایی است که در آن فرو رفته‌اند و در آن گرفتار غفلت هستند.

حوادث منجر به قیامت در ظرف زمانی انجام می‌شود

استاد درس خارج حوزه علمیه اظهار کرد: اینها از زمان قیامت می‌پرسند؛ علامه طباطبایی فرموده است که روز قیامت، زمان ندارد ولی اینها از آن پرسش کرده‌اند. به تعبیر ایشان از این باب که روز قیامت وعده داده شده است پس ملحق به امور زمانی است. این تعبیر علامه طباطبایی که روز قیامت، خودش یک امر زمانی نیست بحث طولانی دارد زیرا ما قیامت را جسمانی می‌دانیم پس حوادث و وقایع قبل از قیامت مانند خروج دابة الارض و دمیدن در صور  و ... در ظرف زمان رخ می‌دهد ولو اینکه به فرض خود قیامت، امری باشد که زمان ندارد. بنابراین این سخن که آنها از زمان قیامت پرسیده‌اند و از این جهت ملحق به زمانیات است نمی‌تواند درست باشد.

رئیس مؤسسه رواق حکمت بیان کرد: در آیه بعد فرموده است روز قیامت، روزی است که در آنجا با آتش امتحان خواهند شد(يَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ يُفْتَنُونَ) و اینکه خواهند دید تحمل آن را ندارند و بعد خطاب به آنها می‌شود که «ذُوقُوا فِتْنَتَكُمْ هَذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ﴿۱۴﴾»؛ بچشید نتیجه امتحانتان را که دائما می‌گفتید کِی روز قیامت فرا خواهد رسید و در این باره عجله داشتید.

وی با بیان اینکه البته الان که این سخنان را می‌گوییم برخی خواهند گفت قرآن ۱۴۰۰ سال قبل این وعده را داده است و تاکنون خبری نشده است و بعدا هم معلوم نیست خبری باشد، تصریح کرد: متاسفانه ما که ظاهرا متدین هم هستیم با عمق وجود و از ته دل شاید به قیامت باور نداشته باشیم و علت چنین شبهات و پرسش‌هایی ریشه در همین مسئله دارد.

هشدار به موقعیت روحانیت

وی به ذکر خاطره‌ای در این باره پرداخت و تصریح کرد: پیرمردی سالیان قبل نزد من آمد و گفت من بر سر زمینی با یکی از نهادها به اختلاف برخوردم و این نهاد آن را از من گرفت و نتوانستم از طریق قوه قضائیه نتیجه بگیرم. بعد این فرد به یکی از کسانی که پدرش از علمای نجف و خودش هم تحصیل‌کرده حوزه و از مسئولان آن موقع قوه قضائیه بود گفتم فلانی ما در این دنیا که نتوانستیم حق خودمان را بگیریم ولی قیامت و حساب و کتابی در کار است و یقه شما را آنجا خواهیم گرفت و آن آقا در جواب گفت؛ چه کسی به آن دنیا رفته و چه کسی آنرا دیده است.

وی افزود: این جواب یک عالم دینی است که خودش تحصیلات دینی هم داشته و پدرش از فضلای نجف و بزرگان بوده است. این خیلی بد است که ما به نام دین عمری بر منبر و کوی و برزن فریاد بکشیم و مردم را به دینداری دعوت کنیم ولی خودمان در یکی از اصول اصلی دین یعنی معاد مشکل داشته باشیم.

آیت‌الله هادوی تهرانی اظهار کرد: البته آن بنده خدایی که این حرف را زده بود چند روز بعد با خفت و خواری از آن منصب عزل شد و یک شخص غیرروحانی دیگری را جای او گذاشتند و آن منصب را به او دادند. البته نه اینکه این اتفاق به دلیل آن حرف بوده است ولی خیلی بد است که ما در لباس روحانیت این گونه رفتار کنیم.

استاد حوزه علمیه گفت: در آیه ۱۵ به بحث متقین پرداخت و فرمود که انسان‌های متقین در جنات و عیون یعنی باغ‌ها و چشمه‌ها هستند (إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ / آخِذِينَ مَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُحْسِنِينَ)؛ بارها عرض شد که نه جهنمی که در قرآن تصویر شده است و نه بهشت هیچکدام در حد آتش این دنیا و باغ و چشمه این دنیا نیستند؛ قیامت جسمانی است ولی اگر آتش دنیا سوزاننده است به مراتب آتش روز قیامت، سوزاننده است و در قیامت افراد جهنمی می‌سوزند ولی این سوختن تمام نمی‌شود و در آن تا ابد خالد و جاودانه‌اند. 

وی اضافه کرد: خصوصیات آن نعمات هم با هم فرق دارد؛ مثلا درخت سیب در این دنیا سیب می‌دهد و پرتقال و انار و انگور و ... نمی‎دهد ولی در بهشت، بهشتیان هر چه بخواهند می‌چینند و در اختیار آنان است و چشمه‌ها هم همینطور.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: آب در دنیا اگر سالم باشد از آن لذت می‌بریم و گواراست ولی لذت چشمه‌های بهشتی قابل قیاس با این دنیا نیست؛ بهشتیان واقعا در داخل باغ و چشمه‌ها قرار دارند  ولی این شباهت است و لذات آن دنیا قابل قیاس با این دنیا نیست کما اینکه آتش جهنم هم سوزاننده‌تر از این دنیاست.

بهشت حاصل عبادت متقین است

آیت‌الله هادوی تهرانی گفت: البته خداوند بلافاصه این شبهه را رفع کرده است که چرا خدا عده‌ای را به بهشت می‌برد و عده‌ای را به جهنم و گویی مثلا پارتی‌بازی شده است ولی بلافاصله فرمود خیر اینطور نیست بلکه؛ إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُحْسِنِينَ؛ یعنی اگر به اینها جنات و عیون دادیم به خاطر پارتی‌بازی نیست بلکه اینها در دنیا در زمره محسنین بودند.

وی افزود: قرآن کریم در سوره مبارکه انسان فرموده است؛ إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا، اینها جزء شاکرین بودند و جهنمی‌ها جزء کافران بودند و انتخاب این مسیر هم با اراده و اختیار خود آنان بوده است.