۱۲ آذر ۱۴۰۳ - ۱۲:۵۱

نابغه‌ای که یگانه دوران شد

نابغه‌ای که یگانه دوران شد
آیت الله شهید محمدباقر صدر از مفاخر شیعه و از نوابغ دوران بود که چه در ساحت های علمی و پژوهشی و چه در عرصه مبارزه سیاسی و فرهنگی به یک الگوی ماندگار تبدیل شد.
کد خبر: ۷۶۲۵

به گزارش خیمه مگ،دومین فرزند خانواده در بیست و پنجمین روز ماه ذوالقعده سال ۱۳۵۳ قمری در شهر کاظمین دیده به جهان گشود. سیدمحمد باقر از ابتدای پنج سالگی به مدرسه رفت و از همان ابتدا، آثار نبوغ چشمگیر و درخشانش هویدا شد به نحوی که وقتی مسئولان امور آموزشی عراق از استعداد بی کران و تیز هوشی او مطلع شدند، تصمیم گرفتند سید را به مدرسه تیزهوشان دولتی ببرند و سپس او را راهی دانشگاه های اروپایی کنند، اما نه تنها مادر و برادرش مخالف این امر بودند بلکه خودش نیز راضی به این کار نشد. سرانجام با راهنمایی های دو دایی فقیه و دانشمندش تصمیم بر این شد که سیدمحمد باقر، به تحصیل علوم حوزوی و اسلامی بپردازد و نبوغ خویش را در راه نشر معارف الهی بکار گیرد.

در همان دوران نوجوانی، دروس دوره سطح حوزه را به نحو شگفت انگیزی، در مدتی کوتاه گذراند و از همان زمان در کنار تحصیل، به آموزش و تدریس علوم مختلف به خواهر کوچکش، آمنه بنت الهدی پرداخت.

 

اتفاقی کم نظیر در تاریخ شیعه

نائل شدن آیت الله صدر به درجه اجتهاد و فقاهت پیش از بلوغ شرعی در تاریخ شیعه کم مانند و شگفت انگیز بود اما مرجعیت این فقیه جوان و تقلیدِ مردم عراق و دیگر بلاد عربی از او بسی شگفت انگیزتر می نمود؛ زیرا او پیش از رسیدن به چهل سالگی از مراجع بزرگ محسوب می شد. بنابراین، مرجعیتِ آیت الله صدر و تقلید مردم از او، در تاریخ مرجعیت شیعه از جمله وقایع استثنایی به شمار می رود.

پس از رحلت آیت الله العظمی حکیم در سال ۱۳۹۰ قمری دوران مرجعیت آیت الله صدر آغاز شد و بسیار از مردم عراق از او تقلید کردند. ایشان روزهای جمعه از صبح تا شب و در روزهای دیگر، یک ساعت قبل از اذانِ ظهر، درِ خانه اش را به روی مردم باز می کرد و آنان برای رفع و رجوع مشکلات فکری و علمی خویش به خانه ایشان می رفتند.

چهارشنبه هر هفته بعد از نماز مغرب و عشا مجلس عزا و روضه خوانی به یاد سیدالشهدا(ع) و یارانش، در خانه ایشان بر پا می شد و به این طریق به ترویج فرهنگ حماسه و شهادت همت داشتند.

در سال ۱۳۹۲ قمری، رژیم بعث عراق دستگیری و شکنجه مبارزان مسلمان را افزایش داد. شهید آیت الله صدر که از رهبران مبارزان مسلمان بود و به نفع اسلام و مسلمین تبلیغ می نمود. بر اثر بیماری در بیمارستان بستری گردید اما حکومت عراق، در بیمارستان هم ایشان را راحت نگذاشت و بر آن شد که ایشان را دستگیر کند. ابتدا بیمارستان را محاصره کرده و سپس آیت الله صدر را با همان بیماری و ضعف به بخش زندانیان بیمارستان کوفه بردند و دست بند زدند، ولی مدتی نگذشت که مردم مسلمان با اجتماع پرشکوه و اعتراض به دستگیری ایشان، سبب آزادی آیت الله صدر و شکست دشمنان اسلام شدند.

 

حمایت جانانه از انقلاب اسلامی

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شهید آیت الله سیدمحمد باقر صدر از انقلاب اسلامی ایران حمایت می کرد و روز به روز رابطه خویش را با حضرت امام خمینی(ره) افزایش می داد. نامه ای به امام در پاریس نوشت و از انقلاب شکوه مند ایران ستایش کرد و آمادگی خود را با تمام شجاعت اعلام نمود. در این راه، فتوای تاریخی خود را درباره انقلاب اسلامی صادر نمود:

"بسم الله الرحمن الرحیم. کسانی که در ایران برای دفاع از اسلام و مسلمین قیام کرده و کشته می شوند، شهید هستند و خداوند آنان را با امام حسین علیه السلام، در بهشت محشور می گرداند. ان شاءالله تعالی. سیدمحمد باقر صدر. "

پس از آن که حکومتِ عراق، ظلم و ستم خویش را افزایش داد و به کشتار مردم مسلمان و روحانیان ادامه داد. آیت الله سیدمحمدباقر صدر در فتوایی اعلام جهاد نمود و فرمود:"بسم الله الرحمن الرحیم. بر همه ملت مبارز و مسلمان عراق واجب کفایی است که به قیام مسلحانه علیه حزب بعث و سردمداران آن دست زنند... تا خود را از چنگال این دژخیمان خون خوار نجات دهند. سیدمحمدباقر صدر. "

پس از صدور این فتوا حکومت عراق وحشت کرد و بی درنگ منزل شهید صدر را محاصره نمودند. هنگامی که آیت الله سیدمحمدباقر صدر توسط رژیم بعث عراق دستگیر شد، یکی از یاران و دوستان آیت الله صدر به بنت الهدی خواهر شهید صدر پیشنهاد کرد که مدتی سکوت نماید و پنهان شود و در برابر ظلم و ستم رژیم عراق اعتراض نکند، اما بنت الهدی در جواب چنین گفت:

"مسؤولیت شرعی ما را بر آن می دارد که در برابر ظلم و ظالم این چنین موضع گیری کنیم. دیگر زمان سکوت به سر آمده است. ما باید صفحه دیگری از جهاد و مبارزه بگشاییم. ما سال های متمادی سکوت کرده ایم و هر چه بیشتر سکوت کنیم. دشمنان ما گستاخ تر می شوند. چرا باید ساکت باشیم؟ "

آن گاه بنت الهدی به سوی مرقد مولا علی می رود و پس از زیارت، در بازار شهر ندای اللّه اکبر سر می دهد و علیه رژیم بعث عراق، برای مردم تبلیغ می کند.

 

آماده شهادتم

رژیم بعث عراق آیت الله سیدمحمدباقر صدر و خواهرش بنت الهدی را دستگیر و به بغداد می برد. رئیس سازمان امنیت کشور عراق، آیت الله صدر را به مرگ تهدید می کند و از ایشان می خواهد که چند کلمه علیه انقلاب اسلامی ایران بنویسد تا از مرگ نجات یابد. اما آیت الله صدر مخالفت کرده و می گوید: "من آماده شهادتم. " آن گاه این خواهر و برادر مجاهد و عالم را به شکنجه گاه می برند و ۲۳ جمادی الاولی ۱۴۰۰ (۱۹ فروردین ۱۳۵۹) زیر شکنجه به شهادت رسیدند و نیمه های شب جنازه آن دو شهید عزیز را به خانواده شان تحویل دادند.

 

پیام مهم امام خمینی(ره)

پس از شهادت آیت الله صدر و خواهرشان، حضرت امام(ره) در پیامی فرمودند: "بسم الله الرحمن الرحیم. انالله و انا الیه راجعون. با کمال تأسف مرحوم آیت الله شهید سیدمحمد باقر صدر و هم شیره مکرّمه مظلومه او که از معلمین دانش و اخلاق و مفاخر علم و ادب بود با وضع دلخراشی به درجه رفیعه شهادت رسیده اند. اینجانب برای بزرگداشت این شخصیت علمی و مجاهد که از مفاخر حوزه های علمیه از مراجع دینی و متفکران اسلامی بود، از روز چهارشنبه سوم اردیبهشت به مدت ۳ روز عزای عمومی اعلام می کنم و از خداوند متعال خواستار جبران این ضایعه بزرگ می باشم. "