به گزارش خیمه مگ،آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در دومین جلسه از سلسله نشست های طلیعه رمضان ۱۴۴۶(ه.ق) که به همت معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم امروز چهارشنبه یکم اسفندماه در سالن همایش های غدیر برگزار شد در خصوص موضوع «رسالت مبلغان در عصر حاضر»، مطالبی را بیان کرد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: رسالت روحانیت در عصر حاضر، موضوع بسیار مهمی است و شما طلاب به عنوان یک مبلغ دین در صف مقدم هستید. خداوند در آیات متعدد قرآن از جمله آیه ۲۴۲ سوره بقره فرموده است که «کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ» هدف از آیات الهی این است که شما تعقل کنید. خداوند آیات تکوینی و تشریعی را بیان میکند تا شما تعقل کنید.
وی افزود: نتیجه روشن این آیات برای اهل تبلیغ و اهل سخن این است که مبلغ موفق کسی است که تعقل مخاطب را به جوش بیاورد و مستمع را به تفکر وادارد. ما اگر به دنبال این باشیم که احساسات مستمعین را به فعلیت برسانیم، کاری که برخی مداحان انجام میدهند، نمیتوانیم به هدف تبلیغ برسیم. خطیب باید موضوعات اعتقادی، اخلاقی، اقتصادی و سیاسی را محور قرار دهد و مستمع را به تفکر وادارد.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تأکید کرد: انبیا آمدند تا عقول بشر را شکوفا کنند. هر انسانی میتواند یک نوع تفکر و تعقل داشته باشد. مهم است که در مسیر تقویت تعقل بشر حرکت کنیم. هدف از تبلیغ باید این باشد که مستمع پس از جدا شدن از منبر، در مورد سخنان شما فکر کند.
آیت الله فاضل لنکرانی بیان داشت: مطالبی که دور از عقل مردم است را بیان نکنید. در متن روایات نیز آمده است که حتی اگر یک تصرف تکوینی از ائمه معصومین (ع) باشد، نباید مطالب دور از عقل مردم را بیان کرد. ما معتقدیم که ائمه ما (ع) ولایت تکوینی دارند، اما باید این مسائل را به گونهای بیان کنیم که مردم بتوانند آن را درک کنند و بفهمند.
استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: به عقیده من، ائمه معصومین علاوه بر ولایت تکوینی، ولایت تشریعی نیز دارند. بسیاری از روایاتی که در احکام از امام صادق (ع) و امام باقر (ع) یا سایر ائمه وارد شده، تشریعی بوده که خودشان بیان کردهاند. امیرالمومنین (ع) فرموده است که خدا به ائمه معصومین علم به ملاکات احکام را عنایت کرده است.
وی تأکید کرد: هدف از تبیین آیات الهی تعقل است. مبلغ باید چراغ فکر مخاطب را روشن کند. طبق روایت پیامبر(ص) « لَأن یَهدی اللّه ُ علی یَدَیکَ رجُلاً خَیرٌ لَکَ مِمّا طَلَعَت علَیهِ الشَّمسُ و غَرَبَت» اگر حتی یک نفر در ماه رمضان توسط شما به هدایت برسد، این امر افضل از تابش آفتاب بر آفاق است. مهم این است که چراغ تعقل مخاطب روشن شود و او بتواند به جلو حرکت کند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) بیان داشت: یکی از وظایف پیامبر اکرم (ص) تبیین دین بود. اما وظیفه بالاتر پیامبر، اقامه دین بود. انبیا غیر از تبیین و بیان دین، مسئولیت اقامه دین را نیز داشتند. آیا در جامعه نماز برپا میشود یا نه؟ آیا در ماه رمضان روزه گرفته میشود یا نه؟ اینها وظایف مبلغان است که باید بیان و اقامه دین کنند.
آیت الله فاضل لنکرانی تاکید کرد: تبیین دین زمانی ممکن است که خود دین برای ما روشن باشد. در روایات از قول به غیر علم نهی شده است و فقیه یا قاضی که به غیر علم فتوا میدهد یا قضاوت میکند، مورد مذمت قرار گرفته است.
وی افزود: باید دانشهایمان را افزوده کنیم و مخاطب را بشناسیم. امروز مخاطب چه انتظاری از ما دارد و در چه موضوعی باید صحبت کنیم؟ دشمن در عرصه آسیبهای اعتقادی هزار برابر برای از بین بردن اعتقادات مردم کار میکند. فرقههای جعلی بسیاری ایجاد شدهاند و ما باید آنها را بشناسیم و اشکالاتشان را بیان کنیم. این وظیفه تبیین دین و دفاع از دین است.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: مطالعاتمان باید به روز باشد. دین امروز به میدان حکومت آمده است. برخی میپرسند حکومت کجای دین است؟ این همه آیات قرآن درباره حکومت دین هست. امام خمینی (ره) نیز تأکید داشتند که دین حکومت دارد. اگر حکومت از دین جدا شود، جوهر اصلی دین از بین میرود.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهار داشت: مبلغ باید امید داشته باشد. اگر یک مبلغ خیال کند که مردم همیشه به حرفهایش گوش میدهند، اشتباه میکند. خداوند در آیه ۵۲ سوره حج فرموده است؛ «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّیٰ أَلْقَی الشَّیْطَانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ» که شیطان در قلوب مردم وسوسه میکند و امید پیامبران را خراب میکند. این سنت خداست که شیطان در قلوب مردم وسوسه میکند، اما خداوند آیات خود را محکم حفظ میکند؛ «فَیَنْسَخُ اللَّهُ مَا یُلْقِی الشَّیْطَانُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ آیَاتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ».
آیت الله فاضل لنکرانی ادامه داد: آیات بعدی قرآن روشن میکنند که القای شیطان در نفس پیامبر نیست، بلکه شیطان در قلوب مردم وسوسه ایجاد میکند. او میگوید حکومت اسلامی چه فایدهای داشت؟ احکام خدا پیاده نمیشوند. برخی افراد با نسخههای غربی برای آموزش و پرورش ما آمدهاند و اینها را در مدارس ما پیاده میکنند. اما خدا میفرماید که این وسوسههای شیطانی برای آزمایش است. صاحب علم کسی است که این حقایق را درک میکند و ایمان میآورد.
وی افزود: مهمترین وظیفه ما تبیین دین و دفاع از آن است. اگر ما تزلزل پیدا کنیم، خسارت بزرگی به دین وارد میشود. امام خمینی (ره) فرمودند که اگر نظام اسلامی آسیب ببیند، اسلام قرنها نخواهد توانست سربلند کند. وظیفه روحانیت دفاع از دین است و باید از هیچ چیز نترسیم و فقط از خدا ترس داشته باشیم.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت ماه رمضان اظهار داشت: ماه رمضان نزدیک است و شما مبلغان آماده میشوید تا در این ماه انجام وظیفه کنید. از فرصت ماه رمضان برای تحکیم عقاید و اخلاق مردم استفاده کنید. در محرم شما چنین فرصتی ندارید، زیرا باید به قضایای عاشورا و کربلا بپردازید. اما ماه رمضان بهترین فرصت برای تحکیم مبانی دینی و اخلاقی است.
وی در بخش پایانی سخنان خود به حدیثی معروف قدسی «الصّوم لی و أنا اجزی به» اشاره کرد و گفت: خداوند فرموده است که روزه برای من است و من خودم جزای آن را میدهم. برخی این حدیث را به معنای عرفانی تفسیر کردهاند. اما معنای واقعی این است که روزه هدیهای از انسان به خداست. خداوند میفرماید که اگر میخواهی پاداش بدهی، روزه بگیر. روزه پاداش انسان به خدای تبارک و تعالی است.