به گزارش خیمه مگ،بهترین عمل در ماه رمضان چیست؟
پاسخ اجمالی:
حضرت علی (ع) از پیامبر (ص) درباره بهترین عمل در ماه مبارک رمضان سوال نمودند؛ ایشان فرمودند: «بهترین عمل در این ماه، اجتناب از محرمات خداست».
ورع و پارسایی درجاتی دارد: اولین درجه آن، ورعِ اهل توبه است یعنی انسان از معصیت بپرهیزد. از این بالاتر، ورع اهل صلاح است که از کارهای شبهه ناک نیز پرهیز میکنند. از این بالاتر ورع اهل تقواست که علاوه بر پرهیز از محرمات و مشتبهات، از حلالهایی که انسان را به سوی مشتبه می کشاند، نیز دوری میکنند. درجه بالاتر ورع صدّیقین است که از هر چه غیر خداست وارسته اند و از هر چه غیر حق است پرهیز میکنند.
پاسخ تفصیلی:
درباره این که بهترین عمل در ماه مبارک رمضان چیست؟ حضرت علی (علیه السلام) میفرماید: به رسول خدا عرض کردم: «یَا رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم) مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ فَقَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل» (۱)؛ (بهترین اعمال در این ماه چیست؟ ایشان فرمودند: بهترین عمل در این ماه، پارسایی و اجتناب از محرّمات خداست). آنچه را که خدا تحریم فرموده، از آنها اجتناب کند و وارسته باشد.
ورع و پارسایی درجاتی دارد: اولین درجه آن که از همه نازلتر است، ورعِ اهل توبه است که انسان از معصیت می پرهیزد و توبه میکند و به اطاعت روی می آورد.
از این بالاتر، ورع اهل صلاح است که از مشتبهات نیز می پرهیزد. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «دَعْ مَا یُرِیبُکَ إِلَی مَا لَا یُرِیبُک» (۲) چیزی که شبهه ناک است و کاری که مشتبه است و حلال بودن آن روشن نیست ترک کنید. غذای شبهه ناک یا حرف شبهه ناک را گرچه ظاهراً حلال است؛ ولی، چون حلیتش مشکوک است، ترک کنید. این ورع صالحین است.
از این بالاتر ورع اهل تقوا است که نه تنها از محرّمات و مشتبهات پرهیز دارند؛ بلکه حتی از حلالهایی که انسان را به سوی مشتبه می کشاند، نیز می پرهیزند. گاهی انسان درباره افراد سخن میگوید؛ ولی کم کم ممکن است سخن منتهی شود به جایی که احتمال هتک حیثیّت یا غیبت مؤمنی میرود؛ البته باید آن را ترک کند یا در مسائل مالی کم کم ممکن است دستش به مال مشتبه آلوده شود، ترک کند. آن حلالی را که احتمال میدهد کم کم پیامد شبهه ناک داشته باشد نیز ترک کند. این ورع اهل تقوی است.
از این بالاتر ورع صدّیقین است که از هر چه غیر خداست وارسته اند؛ از هر چه غیر حق است پرهیز میکنند. اگر قلب جز محبت خدا چیز دیگر نپذیرفت قلب صدیقین است.
خدای سبحان فرمود: «ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَیْنِ فی جَوْفِهِ» (۳) در یک انسان دو قلب وجود ندارد. به ما هم آموختند که از خدای سبحان مسئلت کنید که در این قلب جز محبتِ حق، چیزی راه پیدا نکند. «وَ قَلْبِی بِحُبِّکَ مُتَیَّما» (۴)؛ (بار الها قلب مرا به محبت و دوستی خود شیدا و بی قرار کن). این تربیت، تربیت صدّیقین است که قلب، از غیر خدا وارسته باشد.