از حسینیه جماران تا جهان؛ ترجمه آثار امام خمینی (ره) به ۲۴ زبان زنده دنیا

به گزارش خیمه مگ،موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) از بدو تأسیس، نقش بسزایی در معرفی و گسترش اندیشه‌های حضرت امام در سطح جهانی ایفا کرده است. این موسسه با ارائه منابع علمی، فرهنگی و پژوهشی به زبان‌های مختلف، تلاش دارد تا آموزه‌های حضرت امام را در جوامع مختلف به‌ویژه در میان مخاطبان غیر فارسی‌زبان معرفی کند. برنامه‌های متعدد این موسسه در حوزه ترجمه آثار، برگزاری نشست‌های علمی و فرهنگی، و فعالیت‌های دیجیتال، همگی در راستای تحقق این هدف استراتژیک قرار دارند. گسترش اندیشه‌های حضرت امام در سطح بین‌المللی نه‌تنها در قالب کتاب‌ها و مقالات، بلکه از طریق پلتفرم‌های دیجیتال و رسانه‌های نوین نیز در دستور کار این موسسه قرار دارد.

بسم الله الرحمن الرحیم. خدمت دکتر عبداللهی‌فرد، معاون بین‌الملل مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) خیر مقدم عرض می‌کنیم. از اینکه  در سی و دومین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم در تهران حضور پیدا کردید، بسیار سپاسگزاریم.

دوست داریم در ابتدا توضیحاتی از زحماتی که در این مؤسسه کشیده می‌شود از زبان شما بشنویم و سپس به سؤالات بعدی بپردازیم.

مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) بخش‌های مختلفی را شامل می‌شود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، ترجمه آثار حضرت امام به زبان‌های مختلف است.

تاکنون آثار ایشان به ۲۴ زبان ترجمه شده است و تعداد این ترجمه‌ها از چهار عنوان تا سی عنوان متغیر بوده است.

این نوید را خدمت شما عرض می‌کنم که آثار حضرت امام به عنوان یک منبع و مرجع ارزشمند، نه‌تنها در داخل کشور، بلکه در فضای بین‌المللی نیز مورد توجه مخاطبان، علاقه‌مندان و دوستداران اندیشه‌های ایشان قرار دارد.

به عنوان نمونه، مجموعه بیست‌ودو جلدی صحیفه امام به چندین زبان از جمله انگلیسی ترجمه شده است.

همچنین دانشنامه حضرت امام و کتاب تفسیر ایشان نیز در پنج جلد، به زبان‌های ترکی استانبولی، انگلیسی و عربی منتشر شده است.

نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کنم، فعالیت سایت‌های غیر فارسی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) است.

این مجموعه که به عنوان درگاه مجازی آثار حضرت امام شناخته می‌شود، در چهار زبان فعالیت دارد و شامل بخش‌های متعددی است.

از جمله این بخش‌ها می‌توان به انتشار اخبار، ارائه منابع علمی و رسانه‌ای، و راه‌اندازی کتابخانه دیجیتالی اشاره کرد.

کتابخانه دیجیتالی این مؤسسه، بستری را فراهم کرده است که محققان، پژوهشگران و علاقه‌مندان بتوانند به مقالات علمی، پایان‌نامه‌ها، جراید و مجلات مرتبط با اندیشه‌های امام خمینی (ره) به‌صورت آنلاین دسترسی داشته باشند و از امکان دانلود این منابع بهره‌مند شوند.

* آیا آمار دقیقی در دسترس هست که نشان دهد تاکنون چه تعداد از کتاب‌های حضرت امام به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند؟

بله، تاکنون بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ عنوان از آثار حضرت امام خمینی (ره) به زبان‌های مختلف ترجمه شده است.

علاوه بر این، برخی از این کتاب‌ها به‌صورت مشترک و با همکاری نهادهای فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور ترجمه و منتشر شده‌اند.

این فرایند با هماهنگی و رایزنی‌های فرهنگی، از طریق دفاتر فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و همچنین با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انجام می‌شود.

همچنین، در برخی موارد شاهد این هستیم که کشورهای دیگر نیز اقدام به ترجمه و انتشار آثار حضرت امام کرده‌اند.

این امر نشان‌دهنده گستره تأثیرگذاری اندیشه‌های ایشان در جوامع بین‌المللی و علاقه‌مندی پژوهشگران و اندیشمندان غیرایرانی به مطالعه و بررسی دیدگاه‌های حضرت امام خمینی (ره) است.

* استقبال از این آثار در خارج از کشور چگونه بوده است؟

جا دارد در این زمینه به نمونه‌ای جالب اشاره کنم. در سال‌های گذشته، برخی از مسلمانانی که حتی در زندان‌های آمریکا بودند، مکاتباتی با ما داشتند و درخواست دریافت آثار حضرت امام را مطرح کردند.

ما نیز این کتاب‌ها را برای آن‌ها ارسال کردیم و بازخوردهای بسیار مثبتی دریافت نمودیم. این نشان‌دهنده تأثیر عمیق اندیشه‌های حضرت امام در میان مخاطبان مختلف، حتی در شرایط خاص، است.

به طور کلی، خروجی‌های بسیار خوبی از کشورهای مختلف داشته‌ایم. علاوه بر این، برخی مخاطبان علاقه‌مند بودند که این آثار به‌صورت چندرسانه‌ای نیز در اختیارشان قرار گیرد.

بر همین اساس، تقاضاهایی برای نسخه‌های صوتی این آثار داشتیم و در این زمینه نیز گام‌های جدی برداشته‌ایم. تاکنون آثار صوتی حضرت امام به ۱۰ زبان آماده شده است.

به عنوان نمونه، یکی از کتاب‌های مهم ایشان به زبان‌های انگلیسی و عربی خوانش شده است.

همچنین، وصیت‌نامه حضرت امام نیز به پنج زبان مختلف صوتی‌سازی شده و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

این روند همچنان ادامه دارد و تلاش می‌کنیم آثار بیشتری را در قالب‌های متنوع، متناسب با نیازهای مخاطبان بین‌المللی، ارائه دهیم.

* آیا سایت‌های شما به زبان‌های دیگر هم فعال هستند تا مخاطبان بین‌المللی بتوانند از مطالب شما بهره‌مند شوند؟

بله، سایت انگلیسی ما به‌عنوان یک سایت مرجع عمل می‌کند و از زبان‌های دیگر نیز پشتیبانی می‌کند. به این معنا که کتابخانه دیجیتال این سایت، منابعی را که به سایر زبان‌ها ترجمه شده‌اند، در خود جای داده است.

مخاطبان می‌توانند از طریق این درگاه به منابع موردنظرشان دسترسی پیدا کنند و به‌صورت هدایت‌شده از این آثار بهره‌مند شوند.

در واقع، این ساختار به گونه‌ای طراحی شده است که کاربران از هر نقطه‌ای در جهان بتوانند محتوای مرتبط را به زبان موردنظرشان پیدا کنند و مطالعه نمایند.

توسعه این بستر دیجیتال همچنان ادامه دارد و هدف ما این است که آثار حضرت امام را در دسترس طیف وسیع‌تری از علاقه‌مندان قرار دهیم.

* حتماً مهمان‌های خارجی هم در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) حضور پیدا می‌کنند. دوست دارم کمی درباره مهمانانی که میزبانی کرده‌اید توضیح دهید.

بله، این افتخار را داریم که هم‌زمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار ایشان، در کنار ستاد مرکزی بزرگداشت این مراسم، از مهمانان خارجی متعددی دعوت به عمل می‌آورد. این مهمانان از کشورهای مختلف جهان و به زبان‌های گوناگون در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند.

در سال گذشته، ما میزبان حدود ۳۰۰ مهمان خارجی بودیم.

این افراد در یک بازه زمانی پنج تا شش‌روزه در ایران حضور داشتند و علاوه بر شرکت در مراسم چهاردهم خرداد، فرصت یافتند تا با دستاوردهای بزرگ جمهوری اسلامی ایران آشنا شوند. همچنین، در این مدت در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی و فرهنگی مرتبط شرکت کردند.

به عنوان نمونه، همایش سال جاری با عنوان «امام خمینی (ره)، غزه مظلوم و مقابله با ظلم» برگزار شد که در آن موضوع فلسطین، غزه و پیوند آن با اندیشه‌ها و آرمان‌های حضرت امام مورد بررسی قرار گرفت.

در این نشست، مهمانان بین‌المللی از کشورهای مختلف دیدگاه‌ها و نظرات خود را ارائه کردند.

همان‌طور که مستحضرید، این مهمانان در واقع به‌عنوان سفرای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران عمل می‌کنند و اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری را در کشورهای خود منتشر می‌کنند.

به همین دلیل، ما تمرکز ویژه‌ای بر استفاده بهینه از حضور این مهمانان در داخل ایران داریم. همچنین، پس از بازگشت آن‌ها به کشورهایشان، ارتباط با این افراد از طریق صداوسیما، مراکز علمی، پژوهشی و تحقیقاتی مختلف در اولویت برنامه‌های معاونت بین‌الملل مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) قرار دارد.

* در این سال‌ها خاطرات و اتفاقات جالبی از مهمانانی که داشتید، به یاد دارید. آیا می‌توانید نمونه‌ای از این خاطرات را برای ما تعریف کنید؟

بله، قطعاً اتفاقات جالب و خاطرات شیرینی از مهمانان خارجی داریم. یکی از نمونه‌های آن، در همان بازه زمانی ستاد سالگرد ارتحال حضرت امام (ره) اتفاق افتاد. در این مراسم، ما مهمانانی از کشورهای مختلف داشتیم که برخی از آن‌ها به‌عنوان بازدیدکنندگان، از اماکن مختلفی چون حسینیه جماران و نگارستان امام بازدید می‌کردند.

در یکی از این بازدیدها، وقتی که مهمانان در حال مشاهده تصاویر حضرت امام (ره) بودند، اشک در چشمانشان جاری شد.

ما سعی کردیم علت این احساسات را بررسی کنیم و از آن‌ها پرسیدیم که چرا این‌طور منقلب شده‌اند. این عزیزان به ما گفتند که «پدران ما مقلد حضرت امام بودند و خودشان نیز در دوران زندگی حضرت امام ایشان را ملاقات کرده و خاطراتی از ایشان دارند».

برای ما بسیار جالب بود که این افراد، حتی پس از سال‌ها، هنوز ارتباط عمیق و معنوی خود را با حضرت امام (ره) حفظ کرده‌اند.

یکی از این افراد، فردی از نیجریه بود که اسمشان «خمینی» بود. این ارتباط هنوز ادامه دارد و همچنان پیوندهایی میان این افراد و مؤسسه ما برقرار است.

به‌علاوه، جا دارد اشاره کنم که بانک مخاطبان مرتبط با حضرت امام و عاشقان اندیشه‌های ایشان در مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام (ره) و معاونت بین‌الملل تأسیس شده است.

این بانک مخاطبان به‌عنوان پلی برای ایجاد ارتباط میان مؤسسه و علاقه‌مندان به آرمان‌های حضرت امام در سرتاسر جهان عمل می‌کند.

در این راستا، جایزه جهانی امام خمینی (ره) نیز در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در نظر گرفته شده است.

ریاست محترم مؤسسه نیز در این حوزه فعالیت‌های زیادی دارند و همواره رهنمودهای ارزشمندی به ما ارائه می‌دهند.

یکی از برنامه‌های مهم در سال آینده، برگزاری نشست‌ها، سخنرانی‌ها، شب‌های شعر و نمایشگاه‌های مجازی در کشورهای مختلف است تا آرمان‌ها و اندیشه‌های حضرت امام (ره) را پررنگ‌تر در سطح جهانی معرفی کنیم.

این برنامه‌ها با همکاری دفاتر سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و مراکز علمی و پژوهشی انجام خواهد شد.

برای این منظور، از مجموعه شما هم دعوت می‌کنیم تا با توجه به تجربیات و تخصص‌های خود در این مسیر، همکاری‌های تنگاتنگی با ما داشته باشید.

امیدواریم که این ارتباط باعث ارتقای بیشتر تبلیغ اندیشه‌های حضرت امام (ره) در سطح بین‌المللی شود.

* از استقبال سایر کشورها از برنامه‌های شما برایمان بفرمایید.

همان‌طور که خودتان می‌دانید، در شبه‌قاره هند و کشورهای همجوار مانند پاکستان، بنگلادش و اندونزی، مخاطبان خاصی وجود دارند که علاقه‌مندی زیادی به حضرت امام (ره) دارند.

این علاقه‌مندی‌ها در جامعه آماری ما نیز بیشتر مشهود است و بسیاری از این مخاطبان به اماکن منتسب به حضرت امام، مانند بیت حضرت امام در قم، جماران و نجف اشرف علاقه دارند و به این مکان‌ها سفر می‌کنند.

در حال حاضر، محیط‌هایی مانند جماران به‌نوعی تبدیل به اندیشکده‌هایی شده‌اند که در آن‌ها دروس حوزوی با استفاده از منابع حضرت امام تدریس می‌شود.

این محیط‌ها روزانه پذیرای بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ مخاطب هستند که برای مطالعه و بهره‌مندی از آثار حضرت امام به این مکان‌ها مراجعه می‌کنند.

این استقبال نشان‌دهنده ارتباط عمیق و مستمر مخاطبان با اندیشه‌های حضرت امام (ره) است.

یکی از برنامه‌های آینده این است که از این تجربیات، خاطرات، دل‌نوشته‌ها و مکتوبات این مخاطبان بهره‌برداری شود.

این آثار در قالب مجموعه‌هایی گردآوری شده و نامه‌هایی که به حضرت امام در زمان حیاتشان و پس از آن ارسال شده، به‌صورت مجموعه‌های زبانی و موضوعی آماده‌سازی و منتشر شده است.

این مجموعه‌ها به پنج زبان انگلیسی، عربی، فرانسه، ایتالیایی و اسپانیایی ترجمه و چاپ شده‌اند.

این منابع می‌تواند در اختیار مجموعه شما قرار بگیرد و اطلاعات بیشتری از تجربیات و آثار حضرت امام را در اختیار مخاطبان جهانی قرار دهد.

* به‌عنوان سوال آخر، لطفاً درباره برنامه‌هایی که برای آینده در بخش معاونت بین‌الملل دارید، توضیح دهید.

یکی از برنامه‌های مهم ما در آینده، گسترش درگاه‌های سایت‌های مجازی است.

در دوران حاضر که با چالش‌های مختلفی مانند جنگ نرم و تبلیغات غربی مواجه‌ایم، حضور در فضای مجازی بسیار حائز اهمیت است.

هدف ما این است که در این فضا به‌طور بهینه حضور داشته باشیم و به‌طور مؤثر به مخاطبان خود پاسخ دهیم. علاوه بر این، برنامه داریم که زبان ترکی استانبولی را به دایره زبان‌های سایت‌های غیر فارسی اضافه کنیم.

پس از آن، زبان‌های اسلواکی و دیگر زبان‌ها نیز در اولویت قرار دارند. این برنامه‌ها در راستای گسترش دسترسی به منابع حضرت امام در سطح جهانی است و معاونت بین‌الملل مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) نیز به این اهداف اهمیت ویژه‌ای می‌دهد.

در بخش دیگر، برنامه داریم تا منظومه فکری حضرت امام را به‌طور گسترده‌تری معرفی کنیم.

در این راستا، مهم است که اندیشه‌های حضرت امام با نگاه خاص هر کشور و زبان روایت شود. برای این کار، نشست‌ها و برنامه‌هایی به‌صورت منظم و سلسله‌وار در سال‌های آینده برگزار خواهد شد.

همچنین، در داخل کشور، از پتانسیل مراکز مختلف مانند حوزه علمیه و مرکز جهانی علوم اسلامی «مصطفی» استفاده خواهیم کرد تا نشست‌های تخصصی برگزار کنیم. این نشست‌ها می‌تواند در آینده راه‌گشا باشد و به عمق بیشتر اندیشه‌های حضرت امام کمک کند.

در بخش دیگر، استفاده از پادکست‌ها و پلتفرم‌های آنلاین نیز در دستور کار قرار دارد. نسخه‌های موبایلی و صوتی آثار حضرت امام نیز در این قالب‌ها منتشر خواهد شد تا دسترسی به این منابع آسان‌تر شود.

در نهایت، برنامه‌ریزی‌هایی برای برگزاری اردوهای علمی و فرهنگی داریم تا از نزدیک با مخاطبان در کشورهای مختلف ارتباط برقرار کنیم و اندیشه‌های حضرت امام (ره) را در میان جوانان و فعالان فرهنگی معرفی کنیم. امیدواریم که این برنامه‌ها در آینده نزدیک به ثمر بنشیند و تأثیرات مثبت خود را در سطح بین‌المللی بگذارد.