به گزارش خیمه مگ،نشست علمی «پدر دختری» از مجموعه نشست‌های «پدر دختری در آینه علم و دین ۲» با موضوع «نقش توجه و احترام پدر به دختر در شکوفایی و رشد هویت زنانگی دختران»، با حضور دکتر محمدجواد فلاح، دانشیار دانشگاه معارف اسلامی قم و مسئول کارگروه مطالعات خانواده پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام، برگزار شد.

این نشست که به همت گروه مطالعات خانواده پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام برگزار گردید، به بررسی اهمیت احترام، توجه و حمایت عاطفی پدر در شکل‌گیری شخصیت دختران و تأثیر آن بر رشد هویت زنانگی، عزت‌نفس و روابط اجتماعی دختران پرداخت.

مقدمه و اهمیت موضوع

در ابتدای نشست، دکتر فلاح ضمن اشاره به تغییرات فرهنگی و اجتماعی در دنیای معاصر، تأکید کرد که بسیاری از دختران در مسیر هویت‌یابی دچار چالش‌های جدی شده‌اند. وی کاهش توجه و حمایت عاطفی پدران را یکی از دلایل بحران هویت زنانگی در دختران نسل جدید دانست و تصریح کرد که عدم دریافت احترام و محبت کافی از سوی پدر، می‌تواند منجر به احساس بی‌ارزشی، کاهش عزت‌نفس و حتی تمایل به تغییر هویت جنسیتی شود.

وی در ادامه، نقش کلیدی پدران در ایجاد احساس امنیت عاطفی و اعتمادبه‌نفس در دختران را مورد بررسی قرار داد و افزود: اگر پدران نقش حمایتی و عاطفی خود را به درستی ایفا نکنند، دختران در تعاملات اجتماعی و روابط آینده‌ی خود دچار مشکلات جدی خواهند شد.

بررسی یافته‌های علمی و پژوهشی

دکتر فلاح در بخش دیگری از سخنان خود به تحقیقات علمی جهانی در این زمینه اشاره کرد و گفت که پژوهش‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهند:

پدران تأثیر مستقیمی بر رشد هویت زنانگی، عزت‌نفس و روابط آینده دختران دارند.
دخترانی که حمایت و محبت کافی از سوی پدران دریافت نمی‌کنند، بیشتر در معرض اضطراب، افسردگی و مشکلات ارتباطی قرار دارند.
احترام، محبت و توجه مثبت پدر باعث می‌شود که دختران در آینده روابط سالم‌تر و ازدواج موفق‌تری داشته باشند.

تحقیقات دکتر جیمز دُبسون (روانشناس آمریکایی):

یکی از پژوهش‌های مهم در این زمینه نشان می‌دهد که پدران در سه بُعد اساسی زندگی دختران نقش کلیدی دارند:

هویت زنانگی (پذیرش جنسیت و احساس رضایت از زنانگی)

احساس عزت‌نفس (اعتمادبه‌نفس در تعاملات اجتماعی)

توانایی برقراری روابط سالم در آینده (انتخاب صحیح همسر و ایجاد روابط عاطفی پایدار)

فلاح با اشاره به این تحقیقات تأکید کرد که پدرانی که رابطه‌ای عمیق، عاطفی و پرمحبت با دختران خود برقرار می‌کنند، دخترانی بااعتمادبه‌نفس، موفق و دارای روابط اجتماعی سالم تربیت می‌کنند.

اشتباهات رایج پدران در تعامل با دختران

در ادامه‌ی نشست، دکتر فلاح برخی از اشتباهات رایج پدران را که باعث تضعیف هویت و عزت‌نفس دختران می‌شود، بررسی کرد:

۱. سوءظن بیش از حد

برخی پدران دختران خود را بیش از حد کنترل می‌کنند و به آن‌ها اعتماد ندارند. این رفتار می‌تواند باعث کاهش اعتمادبه‌نفس و فاصله گرفتن دختر از خانواده شود.

۲. تحقیر و مقایسه با دیگران

گفتن جملاتی مانند "چرا مثل دختر همسایه نیستی؟" یا "فلان دوستت از تو بهتره!" می‌تواند عزت‌نفس دختر را تخریب کند و او را به احساس بی‌ارزشی دچار سازد.

۳. قضاوت نادرست و زودهنگام

برخی پدران بدون شناخت کافی، رفتارهای دختران خود را سرزنش می‌کنند، در حالی که بسیاری از رفتارهای نوجوانان نیازمند درک و راهنمایی است، نه قضاوت.

۴. تمسخر و استفاده از لقب‌های منفی

خطاب قرار دادن دختران با القاب تحقیرآمیز مانند "دست‌وپا چلفتی"، "چقدر چاق شدی!" یا "تو هیچ‌وقت کاری رو درست انجام نمی‌دی!"، می‌تواند به کاهش عزت‌نفس و افزایش احساس خودتحقیری در دختران منجر شود.

۵. بی‌توجهی به احساسات و صحبت‌های دختران

نادیده گرفتن صحبت‌های دختران یا عدم گوش دادن به مشکلات آن‌ها، باعث احساس طردشدگی و عدم امنیت عاطفی می‌شود.

۶. تجسس و نقض حریم خصوصی

برخی پدران بدون اجازه گوشی، وسایل شخصی یا روابط دختران را بررسی می‌کنند. این رفتار می‌تواند باعث بی‌اعتمادی و دوری عاطفی شود.

مثال واقعی:

یک دختر نوجوان اعتراف کرد که عمداً لباسی نامناسب پوشید تا واکنش پدرش را ببیند، اما پدرش بی‌تفاوت بود. او در نتیجه احساس بی‌ارزشی کرد و گریه کرد.

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود رابطه‌ی پدر و دختر

فلاح در ادامه، راهکارهایی عملی برای تقویت رابطه‌ی پدر و دختر ارائه داد:

ایجاد نگرش مثبت نسبت به دختر و پرهیز از پیش‌داوری

استفاده از واژه‌های محبت‌آمیز و تشویق‌کننده

وقت گذاشتن برای گفت‌وگو و تفریح مشترک با دختران

ایجاد اعتماد به جای تجسس و کنترل شدید

توجه به احساسات و نیازهای روحی دختران

پرهیز از تحقیر، مقایسه و نیش و کنایه در رفتار و گفتار

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری:

این نشست بر اهمیت نقش پدران در شکل‌گیری هویت دختران تأکید کرد و نشان داد که:

محبت و احترام پدران، اساس عزت‌نفس و رشد شخصیت دختران است.

دخترانی که از احترام و توجه کافی برخوردارند، در آینده زندگی موفق‌تری خواهند داشت.

ارتباط درست پدر و دختر، از بحران‌های هویتی و مشکلات روحی جلوگیری می‌کند.

فلاح در پایان نشست، خواستار آموزش و آگاهی بیشتر خانواده‌ها و نهادهای فرهنگی درباره‌ی نقش پدر در تربیت دختران شد و بر لزوم تعامل صحیح و محبت‌آمیز پدران با دختران تأکید کرد.