مهدویت از محوری‌ترین آموزه‌های اهل‌بیت(ع) است/ هیچکس حق تعیین زمان ظهور را ندارد
به گزارش خیمه مگ،آیت‌الله نجم‌الدین طبسی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در ویژه‌برنامه دهه کرامت با عنوان «مدرسه رضوی» که شامگاه چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت‌ماه در مدرسه میرزا جعفر حرم مطهر رضوی برگزار شد، با اشاره به جایگاه والای مهدویت در اندیشه اهل‌بیت (علیهم‌السلام)، اظهار داشت: یکی از محورهای اصلی در روایات اهل‌بیت، مسئله مهدویت است و بزرگان حدیث شیعه، از جمله مرحوم محدثی، شمار روایات مهدوی را بالغ بر دو هزار روایت دانسته‌اند؛ حتی برخی آن را تا ده هزار حدیث نیز برآورد کرده‌اند.
وی افزود: در مجموعه‌هایی مانند «معجم احادیث الامام المهدی» که قریب چهل سال پیش تدوین آن آغاز شد، حجم عظیمی از این روایات گرد آمده است که از امیرالمؤمنین (ع) آغاز شده و تا امام مهدی (عج) امتداد می‌یابد؛ امام صادق (ع) بیشترین سهم در نقل روایات مهدوی را دارند و از امام رضا (ع) نیز نزدیک به چهل روایت برجای مانده است.
تنوع موضوعات مهدوی در روایات امام رضا (ع)
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: اگرچه تعداد روایات مهدوی از امام رضا (ع) در مقایسه با سایر معصومان کمتر است، اما تنوع موضوعات آن بسیار قابل‌توجه است؛ در این احادیث به مسائلی همچون توقیت، نام بردن از امام زمان (عج)، غیبت، ویژگی‌های شخصیتی و حتی جریان حاکمیت عباسیان پیش از ظهور پرداخته شده است.
وی ادامه داد: از جمله نکات قابل‌توجه در روایات امام رضا (ع) این است که ایشان در زمانی سخن از غیبت فرزند چهارم خود می‌گویند که هنوز امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع) به دنیا نیامده‌اند. این دلالت روشنی بر علم امامت و پیش‌گویی صریح نسبت به آینده دارد.
امام رضا (ع) در عصر فرهنگ‌های رقیب
آیت‌الله طبسی در ادامه به تحلیل فضای فکری و فرهنگی دوران امام رضا (ع) پرداخت و گفت: در ایامی که حضرت به اجبار به ایران و خراسان آورده شدند، سیاست حکومتی به‌سمت ترویج فرهنگ‌های بیگانه و رقیب سوق یافته بود؛ فرهنگ یونانی، فرهنگ ایرانی و سایر مکاتب فکری آن دوران، توسط مترجمان درباری گردآوری و منتشر می‌شد و حتی برای هر کتاب ترجمه‌شده، پاداشی برابر با وزن آن طلا در نظر گرفته می‌شد.
وی افزود: این دوران را می‌توان «عصر ضربی» یا به تعبیری، دوران طلایی نفوذ افکار غربی در جهان اسلام نامید. در چنین فضایی، حکومت عباسی می‌کوشید تا فرهنگ اهل‌بیت را تحت‌الشعاع قرار دهد و با طرح و نشر شبهات اعتقادی، باورهای اصیل شیعی را تضعیف نماید.
مبارزه امام رضا (ع) با بدعت‌ها و تحریف‌های اعتقادی
این استاد حوزه علمیه قم، با اشاره به برخی از انحرافات اعتقادی مطرح در عصر امام رضا (ع)، بیان داشت: در آن زمان، مباحثی چون تشبیه، تفسیرهای ناصحیح از آیات قرآن رایج شده بود. به‌عنوان نمونه، حدیث «إن الله خلق آدم علی صورته» به اشتباه به معنای جسمانیت خدا تفسیر می‌شد، حال آنکه «ضمیر» در این حدیث به خدا برنمی‌گردد، بلکه به خود شخص آدمی بازمی‌گردد.
وی تأکید کرد: کسانی مانند ابن تیمیه و برخی از سلفیان، با تحریف روایات و برداشت‌های غلط، عقاید انحرافی چون جسمانیت خداوند را ترویج می‌دادند. امام رضا (ع) با مناظراتی علمی و متقن، در برابر این جریانات ایستاد و حقایق دین را تبیین فرمود.
مواجهه امام رضا (ع) با مدعیان دروغین و مناظرات عقیدتی
آیت‌الله طبسی، با اشاره به برخی مدعیان امامت و فرزندی امام عصر (عج)، اظهار داشت: گاه افرادی با استناد به دو روایت ضعیف و مبهم، خود را فرزند بلاواسطه امام مهدی (عج) معرفی می‌کنند و از دیگران انتظار تبعیت دارند. در حالی‌که نه تنها سند این ادعا اثبات نشده، بلکه امام زمان (عج) به‌صراحت فرموده‌اند که در دوران غیبت، هرکس چنین ادعایی کرد، دروغگوست.
وی تأکید کرد: در موضوع امامت، معیار عقل، علم، و اجتهاد است. اگر کسی مدعی انتساب به امام است، باید در وهله اول صلاحیت علمی و فقهی خود را اثبات کند لذا حوزه‌های علمیه، جایگاه پذیرش و سنجش این ادعاها است.
نقد جریان‌های انحرافی در عصر کنونی
این استاد حوزه با نگاهی به زمان معاصر، گفت: امروزه نیز برخی با جعل عنوان‌هایی مانند یمانی، خراسانی و سفیانی، سعی در فریب افکار عمومی دارند. این در حالی است که علائم ظهور حضرت حجت (عج) دارای نشانه‌های متعددی است که در هیچ‌کدام از مدعیان امروز وجود ندارد.
وی با اشاره به خطر تفسیرهای شخصی و سوءاستفاده از باورهای مهدوی، خاطرنشان کرد: باید با عینک ایمان، عقل و علم به سراغ آموزه‌های مهدوی رفت و از تفسیرهای ناصواب پرهیز کرد. آموزه مهدویت نیازمند مراقبت، تعقل و بصیرت دینی است تا در دام فریب و انحراف گرفتار نشویم.
آیت‌الله طبسی، در ادامه به جایگاه ویژه امام عصر (عج) در اعتقادات شیعه، به تحلیل برخی شبهات و پرسش‌های مطرح شده در این زمینه پرداخت و با اشاره به وجود برخی روایات ضعیف که به امکان حکومت فرزند امام زمان (عج) پس از ظهور اشاره دارند، تصریح کرد: این دسته از روایات از اعتبار کافی برخوردار نیستند و نمی‌توان به آنها استناد کرد. زمان دقیق ظهور و مدت حکومت امام زمان (عج) تنها در علم الهی مشخص است و کسی از آن آگاهی ندارد.
هشدار درباره ادعاهای بی‌اساس در مورد زمان ظهور
آیت‌الله طبسی با ابراز نگرانی از برخی ادعاهای بی‌پایه درباره تعیین زمان ظهور، تأکید کرد: هیچکس حق ندارد زمان دقیق ظهور را مشخص کند. برخی افراد بدون استناد به منابع معتبر، با استناد به خواب و رویا یا برداشت‌های شخصی، ادعاهایی مطرح می‌کنند که نه تنها فاقد اعتبار علمی و دینی است، بلکه موجب گمراهی مردم می‌شود.
وی با اشاره به نظرات علمای بزرگی همچون شیخ مفید، علامه مجلسی و مرحوم حر عاملی، خاطرنشان کرد: بر اساس روایات معتبر و مستند، پس از ظهور امام زمان (عج)، فرصتی برای حکومت فرد دیگری باقی نمی‌ماند؛ دوران حکومت حضرت تا پیش از قیامت ادامه خواهد یافت و این موضوع در منابع معتبر شیعه به وضوح بیان شده است.
تبیین موضوع رجعت و ارتباط آن با حکومت امام زمان (عج)
وی در ادامه به موضوع رجعت اشاره کرد و افزود: هرچند رجعت از ضروریات مذهب شیعه محسوب می‌شود، اما این امر به معنای حکومت فرد دیگری پس از امام زمان (عج) نیست. برخی با خلط این مفاهیم، تصورات نادرستی را در اذهان عمومی ایجاد می‌کنند که باید با استناد به منابع معتبر، این شبهات را برطرف کرد.
آیت‌الله طبسی با بیان اینکه وای به حال کسانی که با امام زمان (عج) مخالفت کنند، تأکید کرد: همه موظف به اطاعت محض از امام عصر (عج) هستند و مخالفت با ایشان عواقب شدیدی در پی خواهد داشت؛ لذا هرگونه اقدام برای ایجاد تفرقه یا ایجاد تشکیک در امر ظهور، عملی نابخردانه و خطرناک است.
