به گزارش خیمه مگ،یکی از سوالات پیرامون مسئله قیامت، موضوع تجسّم اخلاق و روحیّاتِ آدمی است که در این مطلب به انتشار پاسخ آن خواهیم پرداخت:

پرسش:
تجسّم اخلاق و روحیّاتِ آدمی در روز «قیامت» چگونه ممکن است؟

پاسخ اجمالی:

از روایات استفاده می‌شود که خُلق و خُوی آدمی در «قیامت» در چهره و اندام انسان ظاهر می‌گردد و به همین دلیل افراد به صورت‌های مختلفی وارد عرصه محشر می‌شوند؛ صورت‌هایی که مناسب خُلق و خُوی آنهاست؛ آنها که قلبی مملو از نور ایمان داشتند چهره‌هایی سفید و نورانی و آنها که قلب‌هایی تاریک از ظلمتِ کفر داشتند چهره هایشان سیاه و تاریک است. آری آن روز، روز ظهور و بروز است و خُلق و خُوی درونی و مَلَکات نفسانی آشکار می‌گردد و تمام جسم انسان را به رنگ خود در می‌آورد.

پاسخ تفصیلی:

از روایات اسلامی استفاده می‌شود که خُلق و خُوی آدمی نیز در «روز قیامت» در چهره و اندام انسان ظاهر می‌گردد و به همین دلیل افراد به صورت‌های مختلفی وارد عرصه محشر می‌شوند، صورت‌هایی که مناسب خُلق و خُوی آنهاست. آنها که قلبی مملو از نور ایمان داشتند چهره‌هایی سفید و نورانی دارند و به عکس آنها که قلب‌هایی تاریک از ظلمتِ کفر داشتند چهره هایشان سیاه و تاریک است، چنانکه «قرآن مجید» می‌فرماید: «یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَاَمَّا الَّذِینَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ اَکَفَرْتُمْ بَعْدَ اِیمانِکُمْ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ * وَ اَمَّا الَّذِینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِی رَحْمَةِ اللهِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» (۱)؛ (روزی که صورت‌هایی سفید و صورت‌هایی سیاه می‌شوند، اما آنها که صورت هایشان سیاه است [به آنها گفته می‌شود]آیا بعد از ایمان کافر شدید؟ پس بچشید عذاب را به خاطر کفرتان؟ * و، اما آنها که چهره هایشان سفید است در رحمت خداوند خواهند بود و جاودانه در آن می‌مانند)؛ و در جای دیگر درباره سرنوشت گنهکاران در قیامت می‌فرماید: «کَاَنَّمَا اُغْشِیَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعاً مِنَ اللَّیْلِ مُظْلِماً» (۲)؛ (آنچنان صورت هایشان تاریک است که گویی پاره‌های شبِ ظلمانی صورتشان را پوشانده است!).

آری آن روز، روز ظهور و بروز است و خُلق و خُوی‌های درون و مَلَکات نفسانی ظاهر و آشکار می‌گردد و تمام جسم انسان را به رنگ خود در می‌آورد.

هر خیالی کو کند در دل وطن روز محشر صورتی خواهد شدن!

سیرتی کان در وجودت غالب است هم بر آن تصویر حشرت واجب است

در آیه ۱۸ سوره «نبأ» آمده است: «یَومَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ اَفْوَاجاً»؛ (روزی که در صور دمیده می‌شود و شما به صورت فوج فوج وارد محشر می‌شوید).

بعضی از مفسران بزرگ در تفسیر این آیه حدیثی از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) نقل کرده اند که خلاصه اش چنین است: «جمعی از یاران پیامبر (ص) در منزل ابو ایّوب انصاری در محضر آن حضرت بودند «معاذ بن جبل» از تفسیر آیه فوق سؤال کرد، پیامبر (ص) فرمود:‌ای معاذ! از مطلب عظیمی سؤال کردی! سپس اشک از دیدگان مبارکش جاری گشت، بعد فرمود: ده گروه از امت من جداگانه در قیامت محشور می‌شوند و با سایر مسلمانان متفاوتند، بعضی به صورت حیوانات و بعضی نابینا و بعضی کر و لال و بعضی چنان متعفّن و بد بو هستند که از مردار نیز گندیده ترند! سخن چین‌ها به صورت بوزینه ها، حرام خوار‌ها به صورت خوک ها، حاکمانِ ظالم نابینا، خودپسندان کر و لال و شهوت پرستان گندیده‌تر از مردار محشور خواهند شد». (۳)

گشته گرگان یک به یک خو‌های تو می‌درانند از غضب اعضای تو! پ

این سخن‌های چو مار و کژدمت مار و کژدم می‌شود گیرد دمت!

زانیان را گنده اندام نهان خمر خواران را بود گنده دهان