به گزارش خیمه مگ،در نمایشگاه امسال کتاب تهران و در بازدید از غرفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در بخش هنر و رسانه با کتابی مواجه شدم که به جهت غنای محتوایی در حوزه سینما و آن هم ناظر به یکی از مباحث بسیار مهم در این خصوص، حیفم آمد که به معرفی آن نپردازم؛ کتابی به قلم محمدحسن شاهنگی، عضو شورای علمی گروه ادبیات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال ۱۴۰۲ به همت کانون اندیشه جوان وابسته به همین پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شده است.

نویسنده در مقدمه کتاب می نویسد: «غیرت به معنای نوعی تغییر و برانگیختگی در مقام حفاظت از دارایی‌های خویش و یک حس مطلوب اجتماعی است که وجدانهای بیدار به آن مزین میشود و می توان ادعا نمود سینمای غیرت، سینمایی بصیرت آفرین و عبرت محور است که چشم انسان را به داشته هایش باز میکند و ضرورت صیانت از این داشته ها را به او گوشزد می کند.

این سینما تذکر میدهد و یادآوری میکند که مخاطبش از کجا به کجا رسیده و چه سیری داشته است؟ آیا باید در باتلاق اکنون زدگی بماند؟ یا اینکه با نگاهی به افق های پیش رویش عزم رفتن کند و به شوق رسیدن بیندیشد؟ بنابراین سینمای، غیرت صرفاً بر مدار سرگرمی نمی چرخد بلکه آرمانی بزرگ دارد و در پی پرورش فکری و تعالی شخصیتی مخاطب خویش است.»

شاهنگی در بخش دیگری از همین مقدمه تأکید می کند: «سینمای غیرت هیچگاه متوقف در حوزۀ مسائل ناموسی نیست؛ بلکه دامنه ای فراخ تر از آن دارد و آموزه های، شرعی وجدانی و هویتی و حتی سیاسی را در بر میگیرد بر همین اساس، ذیل سینمای غیرت می‌توان گونه‌های مهم و هفت گانه «سینمای غیرت دینی»، «سینمای غیرت انسانی»، «سینمای غیرت انقلابی»، «سینمای غیرت ناموسی»، «سینمای غیرت ملی»، «سینمای غیرت فرهنگی» و «سینمای غیرت استکباری» را تعریف نمود و به تفصیل در مورد یکایک آنها صحبت کرد.

بی‌غیرتی منعکس در سینمای امروز، هویت و شخصیت بشر را نشانه گرفته است و بخشی از تهاجم فرهنگی غرب علیه جهان اسلام از جمله کشور ماست. غیرت کُشی در سینما، ثمره ای جز منفعل بارآوردن مخاطب نخواهد داشت و بذر بی تفاوت بودن درباره ارزشها را در، چشم قلب و ذهن او میکارد و او را به ورطه‌ی بی خیالی و بی انگیزگی می کشاند.»

نویسنده البته در این کتاب برای تبیین بهتر و ساده تر مطالب، به نمونه فیلم‌های سینمایی مرتبط از سینمای ایران و جهان اشاره می کند، ضمن آن که در کنار وضع شناسی آثار سینمایی تولید شده از گذشته تا کنون می کوشد تا با رویکرد راهبردی، در حد امکان پیشنهادهایی برای خلق آثار در آینده ارائه کند. او همچنین در نگارش این کتاب به این نکته اشاره می کند که از رهنمودهای ارزشمند و کارگشای اساتیدی همچون سعید مستغاثی و مرحوم نادر طالب زاده بهره بُرده است.

فصل نخست کتاب اختصاص به کلیات بحث اعم از معنا و مفهوم غیرت و نیز انواع و اقسام غیرت ورزی دارد و نویسنده در فصل دوم به مباحث مهمی چون تبیین اهمیت غیرت دینی در قاب سینما و نیز محورهای اصلی غیرت دینی اهتمام می ورزد.

فصول سوم تا هشتم این کتاب نیز به ترتیب اختصاص به «سینمای غیرت انسانی»، «سینمای غیرت انقلابی»، «سینمای غیرت ناموسی»، «سینمای غیرت ملی»، «سینمای غیرت فرهنگی» و «سینمای غیرت استکباری» دارد و در پایان نیز به طور خاص به مهم ترین منابع فارسی و انگلیسی و از جمله مقالات ارجاعی اشاره می شود.