به گزارش خیمه مگ،استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 218 سوره بقره پرداخته است.

* آيه               

إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ وَجَهَدُواْ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أُولَئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللَّهِ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ‏

* ترجمه                      

همانا كسانى كه ایمان آورده ‏اند و كسانى كه مهاجرت نموده و در راه خدا جهاد كرده ‏اند، آنها به رحمت پروردگار امیداوار هستند و خداوند آمرزنده و مهربان است.

* نکته ها                     

در شأن نزول این آیه كه در ادامه آیه پیش است، مى ‏خوانیم: مؤمنانى كه هجرت و جهاد كردند، ولى هلال ماه رجب را با ماه جمادى ‏الاخرى اشتباه گرفتند و دست به قتال زدند، ناراحت نباشند؛ زیرا اشتباهشان مورد عفو است و آنان قصد انجام گناه نداشته ‏اند.

امید بدون عمل، آرزویى بیش نیست. چنانكه در آخرین آیه سوره ‏ى كهف مى ‏خوانیم: «من كان یرجوا لقاء ربّه فلیعمل عملاً صالحاً و لایُشرك بعبادة ربّه احداً» هركس امید به لقاى پروردگار و رسیدن به مقام قرب را دارد، پس باید عمل خالصانه انجام دهد. آرى، «رجاء»، آن امیدى است كه انسان مقدّمات رسیدن به آنرا فراهم كند.

براى امیدوار بودن به الطاف الهى، اسلام زمینه ‏هایى را فراهم كرده است:

1- یأس و ناامیدى از گناهان كبیره است. [زمر، 53]

2- خداوند مى‏فرماید: من نزد گمان بنده‏ى مؤمن هستم، اگر گمان خوب به من ببرد به او خوبى مى‏رسانم. [كافى، ج‏2، ص 72]

3- انبیا و فرشتگان، به مؤمنین دعا و براى آنان استغفار مى‏كنند. [غافر، 7 ؛ ابراهیم، 41]

4- پاداش الهى چندین برابر است. [بقره، 261]

5 - راه توبه باز است. [نساء، 18]

6- گرفتارى‏هاى مؤمن، كفّاره‏ى گناهان او محسوب مى‏شود. [بحار، ج‏81، ص‏176]

7- خداوند توبه را قبول كرده و سیّئات را به حسنات مبّدل مى‏سازد. [فرقان، 70]

* پيام ها                      

1- رتبه‏ى ایمان، مقدّم بر عمل است. «آمنوا... هاجروا وجاهدوا»

2- امید به لطف پروردگار، مشروط به ایمان، هجرت و جهاد است. «آمنوا... هاجروا وجاهدوا... اولئك یرجون»

3- اصول افكار و اعمال اگر صحیح باشد، اشتباهات جزئى قابل عفو است. «آمنوا... هاجروا... یرجون»

4- به لطف خداوند امیدوار باشیم، نه به كارهاى نیك خود. زیرا خطر سوء عاقبت و حبط عمل و عدم قبول اطاعت، تا پایان عمر در كمین است. «یرجون رحمت اللّه»

5 - چون بنده امیدوار به رحمت خداوند است، خداوند نیز اعلام مى‏كند: آمرزنده و مهربان است. «یرجون رحمت اللّه و اللّه غفور رحیم»

6- ارزش هجرت و جهاد آن است كه در راه خدا و براى او باشد. «فى سبیل اللّه»

7- مؤمنان و مهاجران مخلص نیز به رحمت و مغفرت او نیاز دارند. «آمنوا، هاجروا... یرجون رحمت اللّه»

8 - از خطاى مهاجران و مجاهدان در راه خدا، باید گذشت. «واللّه غفور رحیم»