به گزارش خیمه مگ، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 214 سوره بقره پرداخته است.
* آيه
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَآءُ وَالْضَّرَّآءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّى يَقُولَ الْرَّسُولُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلَآ إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ
* ترجمه
آیا گمان كردید داخل بهشت مى شوید و حال آنكه هنوز مانند آنچه بر پپشینیان شما گذشت به شما نرسیده است؟! آنان گرفتار تنگدستى و ناخوشى شده و چنان زیر و زبر شدند كه پیامبر و افرادى كه ایمان آورده و همراه او بودند، گفتند: یارى خدا چه وقت خواهد بود؟ آگاه باشید كه یارى خداوند نزدیك است.
* نکته ها
«بأساء» سختى هایى است كه از خارج به انسان تحمیل مى شود، مثل جنگ و سرقت. و «ضرّاء» سختى هاى درونى است، مانند بیمارى، زخم و جراحت.
این آیه یادآور تحمل سختى از سوى مؤمنان گذشته و هشدار و تسلاّیى براى مسلمانان است. حوادث سخت، آزمایش الهى است و مشكلاتى همچون حوادث تلخِ مالى و جانى همه براى ساخته شدن انسان هاست.
هر بلایى را عطایى با وى است // هر كدورت را صفایى در پى است
زیر هر رنجى، گنجى معتبر // خار دیدى، چشم بگشا گل نگر
در روایتى از پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله مىخوانیم: بهشت با سختىها پیچیده شده است. [انّ الجنّة حفّت بالمكاره و انّ النّار حفّت بالشهوات/ تفسیر كاشف، ج1، ص31.9] و در روایت دیگرى آمده: براى مؤمنان گرفتار در دنیا، چنان پاداشى است كه دیگران مى گویند: اى كاش این سختى ها با سختى بیشترى براى ما بود. [تفسیر منهج الصادقین، ج1، ص552] آرى، مشكلات، عامل رشد و قرب و راه ورود به بهشت است.
نابرده رنج، گنج میسّر نمىشود // مزد آن گرفت جان برادر كه كار كرد
تأخیر استجابت دعا، مایه ى تردید نشود. خداوند بارها وعده داده است كه «انّهم لهم المنصورون» [صافات، 172] انبیاء و بندگان ما حتماً یارى مىشوند. و «كتب اللّه لاغلبنّ انا ورسلى» [مجادله، 21] خداوند نوشته است كه من و فرستادگانم پیروز هستیم. به هر حال خداوند وعده ى پیروزى داده و ممكن است به دلائلى این وعده ها به تأخیر بیافتد، لكن این تأخیر نباید سبب تردید شود.
* پيام ها
1- انتظار بهشت رفتن، تنها بخاطر ایمان داشتن و بدون سختى كشیدن، انتظار نادرستى است. «ام حسبتم ان تدخلوا الجنّة...»
2- در سنّتهاى الهى، هیچ تغییرى نیست. همه ملّت ها و امتّ ها و افراد باید از كوران آزمایش بگذرند. «ولمّا یأتكم مثل الّذین خلَوا»
3- توجّه به مشكلات دیگران، عامل تسكین است. از تاریخ، عبرت و الگو بگیریم. «مستهم البأساء والضرّاء»
4- آماده باشیم، آزمایشات الهى به قدرى سخت است كه بعضى مواقع انبیاء را نیز مضطرب مى كند. «یقول الرسول والذین آمنوا معه متى نصر اللَّه»
5 - در سختى ها، انبیاء از مردم جدا نبودند. «یقول الرسول و الذین آمنوا معه»
6- یكى از شروط استجابتِ دعا، اضطرار و قطع امید از غیر خداست. «متى نصراللَّه... انّ نصر اللّه قریب»
7- آرام بخشِ همه ى مشكلات، یاد نصرت خداوند است. «الا انّ نصر اللّه قریب»
8 - مقاومت، زمینه ى دریافت نصرت الهى است. «مسّتهم... انّ نصر اللّه قریب»