به گزارش خیمه مگ، حضرت آيت الله سبحاني در ششمین نشست از سلسله نشست هاي كلام اسلامي در مدرسه عالي نواب مشهد، با بيان اينكه توسل اين است كه به وسیله قرآن يا نبي يا امام به درگاه خدا تقرب بجویيم، خاطرنشان كردند: وسيله سبب است و توسل بكارگيري وسيله می باشد.

ايشان با بيان اينكه بايد وسيله بودن چيزي يا فردي در شرع تعبداً ثابت شود، اظهارداشتند: با توجه به اين مطلب قرآن كريم اين ضابطه را مي فرمايد كه «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»( المائدة : 35 )

معظم له در ادامه افزودند: امام علي(ع) در خطبه 110 نهج البلاغه، ايمان به خدا، ايمان به پيامبر (ص)، جهاد در راه خدا، اقامه نماز، پرداخت زكات، روزه، حج ، صدقه و انجام كارهاي نيك را از وسيله هاي ايمان برشمرده است.

اين مرجع تقليد با بيان اينكه وسيله به اينها تنها منحصر نيست، خاطرنشان كردند: در آيات و روايات از ديگر وسايل نیز ياد شده است.

اين مرجع تقليد در ادامه با اشاره به آيه مباركه «وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ »( الأعراف : 180 )، ‌ابرازداشتند: بهترين وسيله براي تقرب به درگاه الهي توجه فرائض و نوافل مي باشد, بر اين اساس درخواست دعا و توسل به «اسماء الله» نيز يكي از موارد مورد تأیيد و قبول تمام طوایف اسلامي است.

حضرت آيت الله سبحاني توسل به قرآن كريم، اعمال نيك و دعاي مؤمن براي فرد را از ديگر موارد مورد قبول در ميان مسلمين براي توسل دانستند و افزودند: آيه «وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»( البقرة : 127 ) نشان مي دهد كه مي توان عمل نيك خود را وسيله براي دعا قرار داد.

ايشان به جوانان توصيه كردند: اگر عمل صالحي در زندگي انجام داده ايد به رخ خدا بكشيد كه قهراً خداي متعال دعاي فرد را برآورده مي كند.

اين مرجع تقليد با بيان اين كه حتي وهابيون توسل به رسول الله در زمان حياتشان را قبول دارند، گفتند: تمام طوائف اسلامي بر انواع توسل هایی كه ياد شد، اعتراف دارند.

ايشان به آيه «وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُءُوسَهُمْ وَرَأَيْتَهُمْ يَصُدُّونَ وَهُمْ مُسْتَكْبِرُونَ»( المنافقون: 5) اشاره كرده و يادآور شدند: تفاوت عقيده شيعه با وهابيون در جايي است كه فردي در زماني غير از حيات به دعاي رسول الله توسل كند.

معظم له دليل شيعه را اطلاق آيه «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا»( النساء : 64 )، خاطر نشان كردند: بعضي از آيات مثل «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ»( الحجرات : 2 ) اطلاق دارند و در اينجا نيز اطلاق حال حيات و حال غير حيات ديده مي شود.

حضرت آيت الله سبحاني با اشاره به داستان فرزندان يعقوب و پدر آنها درباره توسل به دعاي نبي، اظهارداشتند: با توجه به اين آيه معلوم،مي شود كه توسل به دعاي نبي در امم گذشته وجود داشته است.

اين مرجع تقليد در ادامه به دو مقدمه «حيات برزخي» و «ارتباط افرادي كه در برزخ به سر مي برند با اين دنيا» اشاره کرده و براي تبييين آن گفتند: آيات فراواني به عنوان دليل بر حيات برزخي وجود دارد و به عنوان مثال درباره آل فرعون ، مي فرمايد « النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَعَشِيًّا وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آَلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ»( غافر:46) كه اينها را در برزخ بر آتش جهنم عرضه مي دارند.

ايشان به آيه «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ »( آل عمران : 169 ) نيز به عنوان مثالي براي حيات برزخي اشاره كردند و به تبيين دومين مقدمه با عنوان وصل و حفظ ارتباط و درك و چه بسا پاسخ اموات در برزخ و ارتباط آنها با زمينيان پرداختند و اظهارداشتند: با توجه به آياتي مثل «فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ»( الأعراف : 78 )، « فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ وَلَكِنْ لَا تُحِبُّونَ النَّاصِحِينَ»( الأعراف : 79 ) كه درباره حضرت صالح بيان شده كه با آن مردگان سخن گفته است، بر حفظ ارتباط اموات با زندگان تأكيد مي شود.

معظم له آيه 92 و 93 اعراف را نيز به عنوان دومين دليل قرآني در اين جلسه ، بيان كرده و افزودند: در اين آيه كه درباره حضرت شعيب است، مانند آيه قبل بياناتي آورده شده است.

حضرت آيت الله سبحاني به روايتي از كتاب صحيح بخاري نيز اشاره کرده و ابراز داشتند: در اين روايت آمده كه پيامبر (ص) با مردگان سخن گفته و اعراب پرسيدند كه با اموات سخن مي گویيد و آن حضرت فرمودند كه اين ها اموات نيستند بلكه بهتر از شما سخن مرا مي شنوند.

ايشان به نتیجه گیری از این آیه پرداخته و گفتند: به دليل حيات برزخي و برقراري ارتباط، مي توان با رسول الله سخن گفت و از ايشان طلب دعا نمود.

معظم له با بيان اين پرسش كه اگر رسول خدا زنده نباشند، چرا در نماز مي گویيم «السلام عليك ايها النبي ...» در حالي كه به قول خودتان فوت كرده اند و سخن ما را نمي شنوند، تصريح كردند: شما رسول الله و انبياء را نشناخته ايد كه در حيات برزخي به سر مي برند و مانعي ندارد بگوییم« يا وجيها عند الله، اشفع لنا عند الله ».

حضرت آيت الله سبحاني توسل به ذات، حق، منزلت، كرامت و ... نبي اكرم (ص) را براي قرب الي الله دانسته و گفتند: قسم دادن خدا به اين موارد اشكال ندارد و اين نوع توسل در كتاب هاي خودشان وجود دارد.

ايشان در جواب اين اشكال كه كسي حقي بر گردن خدا ندارد، با بيان اين كه « حق» يا اصالتي است يا جعلي و بالعرض، پاسخ دادند: در قسم اول حق وجود ندارد و اما در قسم دوم حق، خداوند خودش را از روي لطف و عظمت، وامدار نموده است.

معظم له براي اين مطلب دليل قرآني آوردند و بيان داشتند: قرآن كريم مي فرمايد«مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ»( الحديد : 11 ) اين وامداري و حق قراردادن جز از روي عظمت و لطف الهي چیز دیگری نيست.